Μοναδικά ξωκκλήσια σε κουφάλες υπεραιωνόβιων δέντρων στην Ελλάδα - Η Αγία θεοδώρα με τα 17 δέντρα στη στέγη της εκκλησίας .

Ποια είναι η Παναγία η Πλατανιώτισσα - Πού βρίσκεται και γιατί αξίζει να την επισκεφθείτε - Η ιστορία του παράξενου ξωκλησιού

Ένα εκκλησάκι της Πελοποννήσου στο Αίγιο, που είναι αφιερωμένο στην Παναγία, είναι από τα ωραιότερα θρησκευτικά μνημεία της Ελλάδας. Το εκκλησάκι αυτό, είναι κρυμμένο μέσα στην κουφάλα ενός τεράστιου πλατάνου στην Αχαΐα. Στο εσωτερικό του περίεργου αυτού ναού, χωράνε μόλις 22 άτομα!
Το εκκλησάκι της Παναγίας της Πλατανιώτισσας που γιορτάζει στις 8 Σεπτεμβρίου, βρίσκεται στον οδικό άξονα Καλαβρύτων - Αιγίου μέσω Πτέρης, σε απόσταση 30 χιλιόμετρα από την πόλη των Καλαβρύτων.
Σε μια καταπράσινη τοποθεσία, με άφθονα και κρύα νερά, βρίσκεται το εκκλησάκι της Παναγίας της Πλατανιώτισσας που έχει σχηματιστεί μέσα στο κοίλωμα (κουφάλα) ενός τεράστιου πλατάνου, ο οποίος προήλθε από τρία πλατάνια που φύτρωσαν μαζί, και με την πάροδο του χρόνου ενώθηκαν και δημιούργησαν το αξιοθαύμαστο αριστούργημα της φύσης.
Το ιστορικό αυτό πλατάνι έχει ύψος 25 μέτρα Περίπου, περίμετρο στη βάση του 16 μέτρα Και στο μέσο του 12,65 μέτρα. Και έχει χωρητικότητα 20 ατόμων. Υπάρχει ένα μικρό τέμπλο με δυο κίονες οι οποίοι σχηματίζουν την Ωραία Πύλη. 

Η εικόνα της Παναγίας Βρεφοκρατούσας είναι αποτυπωμένη πάνω στο πλατάνι, σε ύψος 3 μέτρων από το έδαφος στο εσωτερικό του κοιλώματος, που κατά την παράδοση η εικόνα αποτυπώθηκε στον πλάτανο στα χρόνια της εικονομαχίας, όταν μοναχοί του Μεγάλου Σπηλαίου για να σώσουν την εικόνα της Παναγίας της Βρεφοκρατούσας τη μετέφεραν από τόπο σε τόπο και έτσι διανυκτέρευσαν ένα βράδυ στο χωριό Κλαπατσούνα (όπως λεγόταν τότε), μέσα στο φυσικό κοίλωμα του πλατάνου. 

Το πρωί όταν πήραν την εικόνα για να συνεχίσουν το δρόμο τους είδαν έκπληκτοι το αποτύπωμά της στον κορμό του δέντρου, στην τοποθεσία που την είχαν ακουμπήσει. Έτσι ονομάστηκε Παναγία η Πλατανιώτισσα καθώς και το χωριό.
Από τότε που ανακαλύφθηκε, λειτουργεί ως προσκύνημα, ενώ πλήθος πιστών καταφθάνουν κατ’ έτος όχι μόνο από την Ελλάδα αλλά και από το εξωτερικό. Ο κύριος όγκος των πιστών του εξωτερικού, προέρχεται από τη Ρωσία, τις πρώην σοβιετικές χώρες και τις Ορθόδοξες χώρες της Βαλκανικής.

φωτογραφίες: kalavrita-ski.gr

Κρυσταλλοπηγή Παραμυθιάς: Το Εκκλησάκι της Παναγίας που βρίσκεται μέσα σε έναν πλάτανο

Είναι δυνατόν; Και, όμως, είναι… Ένας ταπεινός ναός στην Κρυσταλλοπηγή Παραμυθιάς,μέσα σ’ έναν πλάτανο (!), η εκκλησία της Παναγίας της Πλατανιώτισσας, είναι πανβαλκανικό προσκύνημα. Ναι, πανβαλκανικό!
Αλβανοί, Βούλγαροι, Σέρβοι και Ρουμάνοι πιστοί περνούν και κάνουν το σταυρό τους.
Η θρησκευτική πίστη των Ελλήνων τούς ωθεί να δημιουργούν εκκλησάκια σε ασυνήθιστα μέρη, όπως το προσκυνητάρι που έχει δημιουργηθεί μέσα σε έναν υπεραιωνόβιο πλάτανο σε χωριό της Θεσπρωτίας, αλλά και η μικρή εκκλησία της Παναγίας Πλατανιώτισσας στα Καλάβρυτα.

Στην «καρδιά» του λεγόμενου «πλατάνου του αράπη», που η ηλικία του χάνεται στα βάθη των αιώνων, στο χωριό Κρυσταλλοπηγή Θεσπρωτίας, δημιουργήθηκε πριν από δέκα χρόνια ένα μικροσκοπικό προσκυνηματικό εικονοστάσι. Το δέντρο λέγεται ότι πήρε το όνομά του από έναν φύλακα του κάμπου ή από την αρβανίτικη λέξη «ραπ» που σημαίνει πλάτανος, ενώ ένα τρίτο σενάριο το αποδίδει σε κάποια μάχη που έλαβε χώρα στην περιοχή κατά την αρχαιότητα.

Στο γέρικο δέντρο την περίοδο του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου οι Ελληνες της Σέλλιανης έστησαν ενέδρα στους Γερμανούς, ενώ κατά τα νεότερα χρόνια ο πλάτανος άντεξε από μια μεγάλη πυρκαγιά που προκλήθηκε όταν λαθρομετανάστες άναψαν φωτιά στο κοίλωμά του για να ζεσταθούν. Ειδικοί αποκατέστησαν την καταστροφή με κλάδεμα και θεραπεία με φυτοφάρμακα. Οι κάτοικοι από τότε άρχισαν να φροντίζουν περισσότερο το τεράστιο δέντρο και μάλιστα έφτιαξαν το εικονοστάσι τοποθετώντας μια βρύση δίπλα του, ενώ του έδωσαν το όνομα «Παναγία η Πλατανιώτισσα».

Ένα ιδιαίτερο εκκλησάκι, το οποίο είναι αφιερωμένο στον Άγιο Παΐσιο, έχει δημιουργηθεί στο εσωτερικό ενός υπεραιωνόβιου δέντρου, στο χωριό Αγία Βαρβάρα της Κόνιτσας.

Εξωτερικά υπάρχει μια μικρή καμπάνα ενώ στο εσωτερικό που χωρούν μόλις δύο άτομα, υπάρχει μόνο ένα μανουάλι, ένα καντήλι, μια εικόνα του Χριστού και μια της Παναγίας. Στο κέντρο βρίσκεται η εικόνα του Αγίου Παϊσίου πλημμυρισμένη από τάματα πιστών.

Η ιστορία του
Από το συγκεκριμένο σημείο, περνούσε συχνά ο γέροντας Παΐσιος την περίοδο της νιότης του και έτσι προς τιμήν του χτίστηκε αυτό το ιδιαίτερο το εκκλησάκι είναι χτισμένο μέσα σε ένα υπεραιωνόβιο δέντρο. Μάλιστα, όπως αναφέρουν κάτοικοι της περιοχής ο Άγιος συνήθιζε να περνά από εκείνο το σημείο όταν ήταν νέος, προκειμένου να φτάσει στο κοντινό χωριό Αμάραντος, όπου έκανε ξυλουργικές εργασίες και επισκευές σε σπίτια ντόπιων.

Το υπεραιωνόβιο δέντρο στο εσωτερικό του είχε υποστεί αρκετές φορές καταστροφές και πυρκαγιές, (περαστικοί άναβαν φωτιά για να ζεσταθούν ή ακόμα και για μπάρμπεκιου) με αποτέλεσμα κάθε χρόνο η κατάσταση του να επιδεινώνεται και να είναι έτοιμο να καταρρεύσει.
Χάρη, όμως, στην ιδέα και πρωτοβουλία ενός κατοίκου του χωριού Αγία Βαρβάρα σώθηκε για να μετατραπεί σε προσκυνηματικό τόπο του Άγιου Παΐσιου. Το αδύναμο αυτό ευλογημένο δέντρο θωρακίστηκε εσωτερικά με πέτρα από την περιοχή και μετατράπηκε σε Δεντροκκλησιά. 

Που βρίσκεται
Βρίσκετε 22 χιλιόμετρα βόρεια της Κόνιτσας, μόλις λίγα μέτρα μετά την διασταύρωση για το χωριό Αγία Βαρβάρα, δίπλα στον επαρχιακό δρόμο προς τον Αμάραντο. Ακριβώς δίπλα υπάρχει η εκκλησία της Αγίας Μαρίνας επίσης ογδόντα μέτρα από τη δεντροκλησσιά ( έχει ταμπελάκι και μονοπάτι )υπάρχει ένα εκκλησάκι προς τιμήν του Άγιου Κοσμά του Αιτωλού όπου σύμφωνα με τη χριστιανική παράδοση, πέρασε από την περιοχή. 

Αγία Θεοδώρα : το σώμα της ναός , τα μαλλιά της δέντρα και το αίμα της ποτάμι

Κοντά στο χωριό Βάστα στα σύνορα των νομών Αρκαδίας και Μεσσηνίας, βρίσκεται το μικρό βυζαντινό εκκλησάκι της Αγίας Θεοδώρας που προσελκύει το ενδιαφέρον εκατοντάδων επισκεπτών! Ο λόγος; Στη σκεπή αυτού του ναού που χτίστηκε τον 12ο αιώνα, υπάρχουν 17 μεγάλα δέντρα, που φτάνουν σε ύψος τα 20 μέτρα και χωρίς να διακρίνονται οι ρίζες τους! Διακρίνονται μόνο οι κορμοί και τα κλαδιά των δέντρων που περνούν μέσα από τους τοίχους και τη στέγη του ναού. Το νερό που τρέχει στο ποτάμι, που είναι δίπλα από την εκκλησία, ποτίζει τα δεκαεπτά δέντρα που βγαίνουν κυριολεκτικά από μέσα. 

Ο θρύλος

Ο αριθμός των δέντρων δεν είναι τυχαίος, αφού σύμφωνα με τη θρησκευτική παράδοση αντιστοιχούν στα 17 χρόνια της Αγίας Θεοδώρας. Σύμφωνα με την ιστορία -ή θρύλο για κάποιους-, η Αγία Θεοδώρα καταγόταν από μία φτωχή οικογένεια κι εφόσον ήταν το μεγαλύτερο παιδί, εξαιτίας της οικονομικής ανέχειας της οικογένειάς της, αναγκάστηκε να μεταμφιεστεί σε άνδρα και να υπηρετήσει ως μισθοφόρος στρατιώτης.

Στο στρατό την ερωτεύτηκε ως Θεόδωρο μία νεαρή κοπέλα κι επειδή δεν υπήρξε ανταπόκριση, η νεαρή την (τον) κατηγόρησε ότι την είχε αφήσει έγκυο. Έτσι φαίνεται ότι οδηγήθηκε στο μαρτύριο από την οικογένεια της κοπέλας. Η Θεοδώρα που ήταν ιδιαίτερα θεοσεβούμενη, πριν τον αποκεφαλισμό της παρακάλεσε τον Θεό, οι τρίχες του κεφαλιού της να γίνουν δέντρα, το αίμα της ποτάμι για να τα ποτίζει και το σώμα της ναός. Χριστέ μου, συγχώρεσε τους εχθρούς μου, κάνε το σώμα μου εκκλησία, τα μαλλιά μου δέντρα και το αίμα μου ποτάμι... - (Προσευχή της Οσιοπαρθενομάρτυρος Θεοδώρας)

Η επιστημονική εξήγηση από το Πανεπιστήμιο της Πάτρας

Το 1996, το Εργαστήριο Γεωφυσικής του Πανεπιστημίου Πάτρας πραγματοποίησε έναν πρωτοποριακό έλεγχο με τομογραφία γεωραντάρ και ηλεκτρική τομογραφία. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι το ριζικό σύστημα των δένδρων έχει διεισδύσει στην πέτρινη κατασκευή των τοίχων, δημιουργώντας κενά. Μέσω αυτών φτάνει στο έδαφος, δημιουργώντας στην πραγματικότητα ένα πλέγμα που κρατάει το κτίριο όρθιο.

Το ρεκόρ Γκίνες

Η εκκλησία γιορτάζει στις 11 Σεπτεμβρίου. Αξίζει να σημειωθεί ότι το εκκλησάκι έχει μπει στο βιβλίο Γκίνες ως «θαυμαστό ναΐδριο».

ΠΗΓΕΣ:  https://anagnostis.org/,https://epiloges.tv/, https://passenger.gr/,https://lifenroots.com/,https://www.tilestwra.com/

ONE OCEAN ντοκιμαντέρ της Anne de Carbuccia για τη ζημιά που επιφέρει η ανθρώπινη δραστηριότητα στους ωκεανούς

Τη ζημία που επιφέρει στους ωκεανούς η ανθρώπινη δραστηριότητα εξετάζει στην πρώτη μικρού μήκους ταινία της η Γαλλο-Αμερικανίδα περιβαλλοντική καλλιτέχνης και φωτογράφος Anne de Carbuccia.

Το ντοκιμαντέρ «One Ocean», το οποίο εστιάζει στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, τα καμένα δάση στη Σιβηρία και την κατανάλωση πλαστικού μίας χρήσης στη θάλασσα, προβλήθηκε την Τρίτη (2018)στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Βενετίας. «Ο ωκεανός είναι ιερός ή τουλάχιστον αυτό έλεγαν – κατάγομαι από την Κορσική, ένα βουνό στη θάλασσα. […] Όλοι εξαρτόμαστε από τον ωκεανό ανεξάρτητα από τον τόπο κατοικίας μας. Ο ωκεανός επηρεάζει το κλίμα μας, μας τροφοδοτεί, μας θεραπεύει, μας δίνει δώρα, μας βοηθά να αναπνέουμε και μας κάνει να ονειρευόμαστε» αναφέρει η De Carbuccia στο τρέιλερ της ταινίας.

«Αυτό που βλέπω είναι τόσο δραματικό και διαφορετικό από τις αναμνήσεις από την παιδική μου ηλικία. Η καταγραφή έχει γίνει ένα κεντρικό κομμάτι της δουλειάς μου, που αντιπροσωπεύει την ομορφιά και τη θλίψη αυτών που χάνουμε. Περπατώ πάνω σε υφάλους που έχουν αποχρωματιστεί σαν να έχουν καταστραφεί από πόλεμο» αναφέρει η Anne de Carbuccia στο τρέιλερ της ταινίας που έχει υπότιτλο «Αυτά που έχουμε, αυτά που μπορεί να χάσουμε και αυτά που έχουμε ήδη χάσει».

H ιστορικός τέχνης και ανθρωπολόγος στρέφει την προσοχή στην καταστροφή του περιβάλλοντος με εντυπωσιακές και τολμηρές φωτογραφίες της από τις ζούγκλες του Κιλιμάντζαρο, από την Ανταρκτική, τον ποταμό Μεκόνγκ στο Λάος προβάλλοντας τη διάβρωση των παγετώνων ή των φραγμάτων απειλούν την οικολογία του ποταμού, σύμφωνα με το WWD.Η καλλιτέχνης, η οποία εμπνέεται από το κίνημα vanitas του 16ου και του 17ου αιώνα τονίζει ότι θέλει με την τέχνη της και την αποφασιστικότητά της να ρίξει φως στη ζημία που προκαλείται στο περιβάλλον, επειδή θέλει να βοηθήσει την επόμενη γενιά.

Είναι δημιουργός του πρότζεκτ «One Planet One Future» που αποτελείται από φωτογραφικές και καλλιτεχνικές εγκαταστάσεις από φυσικά περιβάλλοντα σε κίνδυνο ή που παρουσιάζουν απειλούμενα είδη. Η καλλιτέχνης είχε ιδρύσει το μη κερδοσκοπικό ίδρυμα TimeShrine που αξιοποιεί την τέχνη για να ευαισθητοποιήσει σε θέματα προστασίας του περιβάλλοντος. Το ίδρυμα χρηματοδοτείται από δωρεές από ιδιώτες και εταιρείες, καθώς και από την πώληση έργων τέχνης και βιώσιμων προϊόντων.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

ΠΗΓΗ:Anne de Carbucciahttps://m.imdb.com/title/tt8992994/mediaviewer/rm2161031169?context=default , https://iamninunina.medium.com/anne-de-carbuccia-from-one-planet-one-future-ninu-nina-1b847634b911, youtube.com,https://greenagenda.gr(06-09-2018) 

Plastic Free Archipelago -Ένα Αρχιπέλαγος Χωρίς Πλαστικά Το πρώτο ελληνικό ντοκιμαντέρ γιά τα πλαστικά μίας χρήσης

                                           

Διάρκεια: 56.38’’

Γλώσσα: Ελληνικά

Σκηνοθεσία: Σωτήρης Δανέζης

Εκτέλεση Παραγωγής: Palinor Media Productions

Παραγωγή: Κοινωφελές Ίδρυμα Αθανασίου Κ. Λασκαρίδη



ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ

Σκηνοθεσία – Διεύθυνση Παραγωγής: Σωτήρης Δανέζης

Έρευνα - Οργάνωση Παραγωγής: Φανή Καρβουνοπούλου, Βαρβάρα Βαγιανού

Διεύθυνση Φωτογραφίας: Άρης Βιτάλης, Σωτήρης Δανέζης, Γιάννης Μανούσος, Θάνος Τσάντας, Κώστας Δελδήμος, Αντώνης Κουνέλλας

Μοντάζ: Κώστας Χριστακόπουλος, Κώστας Ασπιώτης, Μάγδα Μαρτζούκου

Μιξάζ - Sound Design: Παναγιώτης Ποντικίδης

Γραφικά: Αλεξία Μπαράκου

Color Correction: Πάνος Πολύζος

Συμπληρωματική Έρευνα: Ηλιάνα Δανέζη

Συντονισμός Παραγωγής για το Ίδρυμα Α.Κ. Λασκαρίδη: Πέγκυ Ξηροταγάρου

Drone: Δαμιανός Αρωνίδης, Παντελής Λαδάς

Υποβρύχια Κάμερα: “Dive in Action”, Δημήτρης Καμπανός, “Aegean Rebreath”, Γιώργος Σαρελάκος, Βασίλης Τσιαΐρης, Σίμος Πασχαλίδης, Βασιλική Ιωαννίδου, Μαρίνα Τομαρά, Όλγα Τσιρακίδου, Χρήστος Μιχαήλ

Το Κοινωφελές Ίδρυμα Αθανασίου Κ. Λασκαρίδη παρουσιάζει το πρώτο ελληνικό ντοκιμαντέρ για τα πλαστικά μίας χρήσης, τη ρύπανση που προκαλούν στις ελληνικές θάλασσες και τις προσπάθειες για τη σταδιακή κατάργησή τους. Η ταινία με τίτλο “Plastic Free Archipelago (Ένα Αρχιπέλαγος Χωρίς Πλαστικά)” έχει την υπογραφή του δημοσιογράφου και παραγωγού ντοκιμαντέρ Σωτήρη Δανέζη και γυρίστηκε σε νησιά των Κυκλάδων, όπως η Δονούσα και η Σίκινος, στον Αργοσαρωνικό, στην Πάτρα και στην Αθήνα.



Από την άνοιξη του 2019 οι δημιουργοί του ντοκιμαντέρ καταγράφουν το πρόβλημα με εναέριες και εντυπωσιακές υποβρύχιες λήψεις και παρακολουθούν πρωτοποριακά προγράμματα και δράσεις που έχουν ως στόχο τη μείωση των πλαστικών μίας χρήσης στις μικρές, νησιωτικές κοινότητες του Αιγαίου. Ακολουθούν εθελοντικές ομάδες, συνομιλούν με επιστήμονες και ειδικούς και επιβιβάζονται στον «Τυφώνα», το υπερσύγχρονο πλοίο του Κοινωφελούς Ιδρύματος Αθανασίου Κ. Λασκαρίδη, που σαλπάρει με αποστολή τον καθαρισμό μακρινών και δυσπρόσιτων ακτών από σκουπίδια και πλαστικά.Στην Ελλάδα εισάγονται κάθε χρόνο 700.000 τόνοι πρώτης ύλης για την παραγωγή πλαστικών, 40.000 τόνοι πλαστικά απορρίμματα φεύγουν προς το περιβάλλον, το 70% από αυτά καταλήγουν στη θάλασσα.

Ένα χρόνο πριν την πλήρη εναρμόνιση της χώρας μας με την Οδηγία ΕΕ 2019/904 για τη μείωση και σταδιακή κατάργηση των πλαστικών μίας χρήσης, το Κοινωφελές Ίδρυμα Αθανασίου Κ. Λασκαρίδη παραχωρεί δωρεάν το ντοκιμαντέρ “Plastic Free Archipelago (Ένα Αρχιπέλαγος Χωρίς Πλαστικά)” για εκπαιδευτικούς σκοπούς και για την ευαισθητοποίηση της ελληνικής κοινωνίας στο θέμα της ρύπανσης ακτών και θαλασσών. Την ίδια ώρα μας καλεί να γίνουμε κι εμείς μέρος της λύσης και να συμβάλλουμε με το δικό μας τρόπο στην προστασία του περιβάλλοντος για ένα Αιγαίο χωρίς πλαστικά και σκουπίδια.

«Στόχος του ντοκιμαντέρ είναι να καταγράψει τη φύση και την έκταση της θαλάσσιας ρύπανσης από πλαστικά στη χώρα μας, προσεγγίζοντας ολιστικά, για πρώτη φορά, μια θεματική που μέχρι σήμερα δεν έχει τύχει ανάλογης κινηματογραφικής τεκμηρίωσης στην Ελλάδα. Για να αναδείξουμε αυτό το πρόβλημα συνεργαστήκαμε με τον Σωτήρη Δανέζη, έναν διακεκριμένο δημιουργό ντοκιμαντέρ, με τον οποίο μας ενώνουν κοινές περιβαλλοντικές ευαισθησίες και επιδιώξεις. Η συνεργασία μας στην έρευνα για το θέμα και η άρτια οπτικοακουστική του αφήγηση δημιούργησαν ένα φιλμ που δεν μας κάνει μόνον κοινωνούς του προβλήματος, αλλά μας οδηγεί στις λύσεις», δήλωσε η Δρ Αγγελική Κοσμοπούλου, Εκτελεστική Διευθύντρια του Κοινωφελούς Ιδρύματος Αθανασίου Κ. Λασκαρίδη.

ΠΗΓΗ:https://www.palinormedia.com/portfolio/aclcf_plastic_free_archipelago/,https://skg247.gr/ , https://www.huffingtonpost.gr/ , youtube.com

Κάστρα και Πύργοι Νομού Έβρου

Ποιος ξέρει στ’ άλλα τ’ άστρα

τι λαοί και τι κάστρα,

τ’ άστρα, στο χάος γυρίζουν.

Κωστής Παλαμάς

Κάστρο Άβαντα

Δυσδιάκριτο κάστρο έξω από το χωριό Άβαντας, περίπου 10 χιλιόμετρα βορείως της Αλεξανδρούπολης.
Από μακριά, περισσότερο εντυπωσιακός είναι ο απότομος βράχος όπου βρίσκεται το κάστρο παρά το ίδιο το κάστρο που δεν είναι εύκολα ορατό.
Το σχήμα του βράχου, που από μια οπτική γωνία θυμίζει κέρατο, οδηγεί στην υπόθεση ότι ίσως εδώ ήταν η άγνωστη βυζαντινή πόλη Κερεόπυργος (περισσότερα γιαυτό στη συνέχεια).

Τοποθεσία & Στρατηγική Σημασία

Το κάστρο βρίσκεται επάνω στο ύψωμα Μποζ-Τεπέ, σε ένα μυστηριώδες τοπίο, στα βόρεια του χωριού Άβαντα, 10 χιλιόμετρα από την Αλεξανδρούπολη.
Το ύψωμα είναι ένας απότομος κωνικός λόφος σε σχήμα κέρατου με πολλά βράχια και πλούσια βλάστηση. Η ανάβαση από τη βάση του λόφου στην πύλη κρατά 20 λεπτά. Τη διαδρομή δυσκολεύουν ιδιαίτερα τα βάτα και τα πουρνάρια.

Το κάστρο αυτό είναι πολύ κοντά στο άλλο κάστρο του Άβαντα, το κάστρο Ποτάμου. Τα δύο κάστρα ήλεγχαν τη δίοδο προς την ενδοχώρα της Θράκης και την ορεινή Ροδόπη. Το σημείο επίσης είναι πάνω σε μια διέλευση προς Κωνσταντινούπολη, εναλλακτική της Εγνατίας οδού, που είναι πιο νότια, προς τη θάλασσα.

Η ύπαρξη δύο ισχυρών κάστρων σε τόσο κοντινή απόσταση είναι λίγο ασυνήθιστη. Ίσως η δίοδος να θεωρήθηκε πολύ σημαντική κάποια περίοδο και το ένα κάστρο να κρίθηκε ότι δεν ήταν αρκετό. Μια άλλη (αυθαίρετη) εξήγηση είναι ότι πιθανόν τα δύο κάστρα να ήταν ανταγωνιστικά και να ανήκαν σε διαφορετικούς τοπάρχες.

                               

Κάστρο του Ποτάμου

Στον επαρχιακό δρόμο που οδηγεί από την Αλεξανδρούπολη προς το χωριό Άβαντα, στην ενδοχώρα, βόρεια της Αλεξανδρούπολης, πάνω σε έναν λοφίσκο, βρίσκονται τα εντυπωσιακά ερείπια μεσαιωνικού φρουρίου, από το οποίο σώζονται τρεις τετράγωνοι πύργοι και, σε ορισμένα σημεία, διπλό τείχος.

Τοποθεσία & Στρατηγική Σημασία

Η κατασκευή του κάστρου μάλλον έγινε για να προστατευθεί η παραθαλάσσια περιοχή -και ειδικά η Τραϊανούπολη- από τις επιδρομές των Βουλγάρων και λοιπών βαρβάρων από το Βορρά.

Επιπλέον, το σημείο που είναι χτισμένο ελέγχει μια από τις διαβάσεις από την πεδιάδα της Κομοτηνής προς τα ανατολικά.

Ιστορία

Η προέλευση του κάστρου δεν είναι ξεκάθαρη. Στην περιοχή βρέθηκαν και ίχνη οικισμού και οχυρώσεων προϊστορικής και αρχαϊκής περιόδου. Επίσης είναι βέβαιο ότι η τοποθεσία ήταν οχυρωμένη κατά τη Πρώτη Βυζαντινή περίοδο και ίσως από πιο πριν, από τους ρωμαϊκούς χρόνους.

Σύμφωνα με την επικρατέστερη άποψη, τα απομεινάρια του κάστρου προέρχονται από οικοδόμημα που έγινε από τους Γατελούζους, τους Γενουάτες κυρίαρχους της περιοχής κατά το 13ο αιώνα.

Νεότερες απόψεις ταυτίζουν το φρούριο με τη Βυζαντινή Περιστεριά.

Κάστρο της Γκίμπραινας

Στη μέση του Δάσους της Δαδιάς, μέσα στα όρια της προστατευόμενης περιοχής, στο ψηλότερο σημείο ενός βραχώδους λόφου, βρίσκονται τα λίγα απομεινάρια ενός παμπάλαιου Βυζαντινού κάστρου, του κάστρου της Γκίμπραινας (ή Γκίμπρενας) ή Γκιούμπρας, όπως το λένε οι ντόπιοι.
Τοποθεσία & Στρατηγική Σημασία

Η Γκίμπραινα είναι ο πιο ψηλός λόφος στην περιοχή του δάσους της Δαδιάς και βρίσκεται περί τα 3 χλμ από το τουριστικό περίπτερο προς τα νοτιοδυτικά, στην καρδιά του δάσους. Το δάσος, ως γνωστόν, είναι το πιο σημαντικό καταφύγιο αρπακτικών πτηνών στην Ευρώπη και εδώ και μερικά χρόνια η περιήγηση σε αυτό με ιδιωτικό αυτοκίνητο και χωρίς συνοδό απαγορεύεται.

Κάστρο του Διδυμοτείχου

Το Κάστρο του Διδυμοτείχου είναι το πιο σημαντικό στην Ελληνική Θράκη. Βρίσκεται στην κορυφή του λόφου Καλέ που δεσπόζει στην πόλη του Διδυμοτείχου

Ιστορία

Τα δείγματα της οικοδόμησης των τειχών, μαρτυρούν ύπαρξη κάστρου πολύ πριν από τους Βυζντινούς χρόνους. Τα τείχη του Διδυμοτείχου ανακατασκευάσθηκαν και ενισχύθηκαν επί Ιουστινιανού. Για το λόγο αυτό θεωρούμε ότι η ύπαρξη του Κάστρου, με τη σημερινή του μορφή, χρονολογείται από τον 6ο αιώνα. 

Τα τείχη ενισχύθηκαν αργότερα και επί Κωνσταντίνου Ε' το 751. To 1303 έγινε μια ακόμα ενίσχυση η ενισχύθηκαν σημαντικά από τον πρωτομάστορα Κωνσταντίνο Ταρχανειώτη.

Ήταν έδρα έδρα των αυτοκρατόρων Ιωάννη του Γ΄ Παλαιολόγου και του Ιωάννη του Στ΄ Καντακουζηνού κατά τη διάρκεια των δύο καταστροφικών εμφυλίων πολέμων του πρώτου μισού του 14ου αιώνα.

                                                 

To Διδυμότειχο κατακτήθηκε από τους Οθωμανούς το 1361 και βαθμιαία έχασε τη γεωστρατηγική του σημασία. Το κάστρο, δεν συντηρήθηκε από τους Οθωμανούς κατακτητές και υπέστη μεγάλες καταστροφές από ποικίλους επιδρομείς κατά τα βυζαντινά κα μεταβυζαντινά χρόνια, αλλά και από τους Ρώσους, που κατέλαβαν το Διδυμότειχο στους δύο ρωσοτουρκικούς πολέμους το 1829 και το 1878.

Πύργος Μεσημβρίας

Πρόκειται για πύργο πάνω στη θάλασσα στην τοποθεσία «Γάτος» ή «Αγριόγατος», ονομασία που μάλλον οφείλεται στο σχήμα των βράχων.
Παρόλο που δεν σημειώνεται σε κανένα χάρτη, μπορεί να τον βρει κανείς εύκολα. Υπάρχουν αρκετές πινακίδες από τα Δίκελλα και την αρχαία Μεσημβρία με την ένδειξη "Μεσαιωνικός πύργος".

Πρόκειται προφανώς για απλή βίγλα και φρυκτωρία. Δεν είναι γνωστές περισσότερες πληροφορίες αλλά μάλλον πρέπει να είναι κατάλοιπο της Γενοβέζικης περιόδου.
Οι Γενοβέζοι κατείχαν κάποια περίοδο την περιοχή και επιπλέον είχαν κάποια εμμονή με τις βίγλες.

Κάστρο Πυθίου

Το κάστρο του Πυθίου, ή Εμπύθιον κατά τους Βυζαντινούς, είναι κτισμένο σε ένα χαμηλό γήλοφο που αποτελεί την τελική απόληξη της γύρω ορεινής ζώνης προς την επίπεδη παραποτάμια πεδιάδα του Έβρου ποταμού. Βρίσκεται στις παρυφές του σύγχρονου οικισμού Πυθίου σε απόσταση 15 χλμ. βόρεια από το Διδυμότειχο, πολύ κοντά στα σύνορα με την Τουρκία.

Το φρούριο του Πυθίου, αν και δεν σώζει παρά μέρος μόνο του αρχικού του μεγέθους, εντυπωσιάζει τον επισκέπτη με τη μεγαλοπρέπεια, τη δύναμη και το ανάστημα των κτιριακών του όγκων. Κατατάσσεται στα πρωτοπόρα έργα της φρουριακής βυζαντινής αρχιτεκτονικής.
Ιστορία
Σύμφωνα με τον ιστορικό Νικηφόρο Γρηγορά ιδρύθηκε από τον Ιωάννη ΣΤ' Καντακουζηνό (1341-1355) με σκοπό να αποτελέσει κατοικία και προσωπικό του καταφύγιο στις επιχειρήσεις που διεξήγαγε κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου που ξέσπασε ανάμεσα σ΄αυτόν και τον νόμιμο διάδοχο Ιωάννη Γ’ Παλαιολόγο. Η ίδρυση του τοποθετείται στα 1330-1340.

Δεν γνώρισε όμως μεγάλη διάρκεια. Ήταν από τα πρώτα κάστρα που υπέκυψαν στις επιχειρήσεις των Οθωμανών Τούρκων κατά την προέλασή τους προς τη Θράκη. Μετά τον παροπλισμό του αναπτύχθηκε γύρω ένας οικισμός, γνωστός με το όνομα Καλελί Μπουργκάζ, ο οποίος βρισκόταν σε παρακλάδι του δρόμου από την Αδριανούπολη προς το Διδυμότειχο.
Κατά τους χρόνους της επανάστασης το χωριό έγινε γνωστό διότι εδώ ετάφη ο πατριάρχης Κύριλλος ΣΤ΄, ο οποίος απαγχονίστηκε στην Αδριανούπολη το 1821.


Πύργοι Παλαιόπολης

Κοντά στον αρχαιολογικό χώρο της Παλαιόπολης, (τον πιο σημαντικό της Σαμοθράκης και από τους πιο σημαντικούς στην Ελλάδα) 4χλμ από τη Χώρα, σε ύψωμα με όμορφη θέα, στέκουν οι τρεις πύργοι των Γατελούζων, που θυμίζουν την εποχή που ο γνωστός γενοβέζικος οίκος έχτιζε κάστρα και πύργους στο νησί, για να διασφαλίσει την κυριαρχία του. 

Οι Γενουάτες (ή Γενοβέζοι) κυριάρχησαν στο νησί μετά το 1355 και αφού είχε προηγηθεί, από το 1204, η κατοχή του από τους Ενετούς. Οι Γενουάτες ηγεμόνες του νησιού ανήκαν στον οίκο των Γκατιλούζι (εξελ. Γατελούζοι).

Κάστρο της Σαμοθράκης

Ιστορία

To ύψωμα στο οποίο βρίσκεται το κάστρο κατοικήθηκε από τη νεολιθική ακόμα εποχή όπως μαρτυρούν μεγαλιθικά ευρήματα, και δεν έπαψε ποτέ να κατοικείται από τότε.

Η πρώτη, μεσαιωνική οχύρωση στη Χώρα, χρονολογείται πιθανότατα στα τέλη του 10ου αιώνα μ.Χ. Σημαντικός είναι ένας ισχυρός κυκλικός πύργος στη ΝΑ γωνία του περιβόλου, ο οποίος είναι κτισμένος με προσεγμένη αργολιθοδομή και ζώνες πλινθοδομής. Στη ΒΔ γωνία του περιβόλου ένας ορθογώνιος επιμήκης πύργος, καμαροσκέπαστος στον πρώτο όροφο, χρησίμευε πιθανότατα για δεξαμενή, εξασφαλίζοντας νερό στους αμυνόμενους σε περίοδο πολιορκίας.

Οι Γατελούζοι συμπλήρωσαν και επέκτειναν αυτή την οχύρωση, όπως μαρτυρούν δύο εντοιχισμένες επιγραφές. Στην πρώτη επιγραφή μνημονεύεται ο Γενουάτης ηγεμόνας Παλαμίδης, ενώ στη δεύτερη, πλάι στο μονοκέφαλο αετό, το οικόσημο των Γατελούζων κάτω από αυτό των Παλαιολόγων, το δικέφαλο αετό και το μονόγραμμα των Παλαιόλογων, αναφέρεται ότι ο «Παλαμήδης Γατελιούζος, κύριος της Αίνου και της Σαμοθράκης, μέγας αριστεύς, φιλόπολις,…..ανήγειρεν εκ βάθρων και αυτόν τον πύργο».

Πύργος του Φονιά

Το μνημείο πήρε την ονομασία του από το ποτάμι (ρέμα) του Φονιά. Ο «Φονιάς» βρίσκεται στο βορειοανατολικό άκρο της Σαμοθράκης και στις εκβολές του στέκει ο ομώνυμος μεσαιωνικός πύργος.
Έχει τετράγωνη κάτοψη και σωζόμενο ύψος περίπου 12 μ.
Ιστορία

Πρόκειται για Γενοβέζικο πύργο που αναγέρθηκε προφανώς από τους Gattilusi. Η οικογένεια των Gattilusi, αρχής γενομένης από τον Francesco Gattilusio που κέρδισε την εύνοια του Ιωάννη Ε’ Παλαιολόγου, έφτασε να ελέγχει την Λέσβο, την Ίμβρο, την Τένεδο, τη Θάσο και την Αίνο (απέναντι από την Αλεξανδρούπολη, στη σημερινή Τουρκία).

Αντίθετα με την οχύρωση των Γατελούζι στην Παλιάπολη, ο πύργος του Φονιά, ο οποίος προφανώς ανήκει στο ίδιο αμυντικό πρόγραμμα και πρέπει να κτίστηκε μετά το 1431, δεν εντάσσεται σε μία ευρύτερη οχύρωση.
Πολύ πιθανό ο πύργος να ήταν ένα είδος πύργου του αρσανά (σαν αυτούς που υπάρχουν στους αρσανάδες του Αγ.Όρους) για την προστασία της σκάλας που υπήρχε στον ορμίσκο δίπλα, στα ΝΑ του πύργου. Η σκάλα και ο πύργος πρέπει να εξυπηρετούσαν τις μονές που υπήρχαν στο εσωτερικό του νησιού, σε εκείνη τη μεριά, αλλά και τον οικισμό που υπήρχε γύρω από το ρέμα του Φονιά.
Οι Τούρκοι πήραν τη Σαμοθράκη -και τον πύργο- από τους Γενοβέζους το 1456. Λογικά θα πρέπει να χρησιμοποιήθηκε και από τους Τούρκους για αρκετές δεκαετίες (τουλάχιστον).

Πάντως υπάρχει και η άποψη ότι ο πύργος δεν χτίστηκε την εποχή των Γατελούζων, αλλά αρκετά νωρίτερα, περί τα μέσα του 14ου αιώνα, που ήταν μια περίοδος ευημερίας και ανάπτυξης για το νησί.

ΠΗΓΕΣ:https://www.kastra.eu/ ,https://el.wikipedia.org/,http://www.wondergreece.gr/,https://pitm86.wixsite.com/,https://www.gnomionline.gr/,youtube.com

Ένα φθινοπωρινό απόγευμα στο Μυστρά

 Δικαιολογημένα να είναι ερωτική η σχέση των ποιητών με την Ελλάδα, οι πολιτικοί όμως δεν μας έχουν συνηθίσει σε μια αντίστοιχη επαφή μαζί της. Γι’ αυτό όσο και αν τον αναγνωρίζουμε ως ελληνολάτρη, τον πρώην υπουργό Ιωάννη Μ. Βαρβιτσιώτη, το κείμενό του για τον γενέθλιό του Ταΰγετο, μας προξενεί τη συγκίνηση που μόνον ένας αρμονικός συνταιριασμός της μυθολογίας, της ιστορίας και του παρόντος αυτής της ταλαιπωρημένης χώρας μπορεί να της δώσει τόσο βάθος και τόση προοπτική.

Hταν ένα ήρεμο φθινοπωρινό απόγευμα και μόλις είχα τελειώσει το γράψιμο ενός άρθρου σχετικά με τις απόψεις μου για την πρόταση της κυβέρνησης για αναθεώρηση του Συντάγματος. 

Είχα ασχοληθεί όλη την ημέρα με αυτό και αισθανόμουν την ανάγκη να ξεσκάσω. Ετσι, αποφάσισα να κάνω τον συνηθισμένο μου περίπατο στον Ταΰγετο, ένα από τα δύο βουνά που αγκαλιάζουν τη Σπάρτη. Απέναντί του ακριβώς ορθώνεται η οροσειρά του Πάρνωνα.

                                           

Ο Ταΰγετος είναι η υψηλότερη οροσειρά της Πελοποννήσου. Η κορυφή του φτάνει τα 2.404 μέτρα και ονομάζεται Προφήτης Ηλίας. Η ονομασία Ταΰγετος, σύμφωνα με τον Παυσανία, ανάγεται στη μυθολογία. Προέρχεται από το όνομα μιας Ατλαντίδας η οποία έπεσε σε γκρεμό του βουνού και σκοτώθηκε λόγω της ντροπής που αισθάνθηκε από το εκβιαστικό ζευγάρωμά της με τον Δία. Ο Ταΰγετος εκτείνεται στους νομούς Λακωνίας, Μεσσηνίας και Αρκαδίας και σε μήκος 115 χιλιόμετρα. Το πλάτος του είναι 30 χιλιόμετρα και η συνολική του έκταση φτάνει τα 2.500 τετραγωνικά χιλιόμετρα.

Κατά τους χειμερινούς μήνες εμφανίζονται ισχυρές χιονοπτώσεις που αρχίζουν από τα τέλη Νοεμβρίου και τα τελευταία μάλιστα χρόνια τα χιόνια διατηρούνται πάντοτε και μετά το Πάσχα. Ο Ταΰγετος τροφοδοτεί με νερό το κυριότερο ποτάμι της Νότιας Πελοποννήσου, τον Ευρώτα. Σήμερα στο βουνό κατοικούν αλεπούδες, λαγοί, σκαντζόχοιροι, κουνάβια, νυφίτσες, ασβοί και πλήθος από αγριογούρουνα. Ο Ταΰγετος αντιμετωπίζει συχνές πυρκαγιές, υπερβόσκηση και αλόγιστη υλοτόμηση.

Στην ανατολική πλευρά του Ταΰγετου βρίσκεται ο Μυστράς και η Σπάρτη ενώ στη δυτική η Καλαμάτα. Ο Ταΰγετος, τον οποίο ο Στρατής Μυριβήλης ονόμαζε «το αρσενικό βουνό», έχει όμορφα χωριά και μονοπάτια καλά οργανωμένα με πινακίδες που δείχνουν τη χιλιομετρική απόσταση για το κοντινότερο χωριό καθώς και τον χρόνο διάρκειας μέσα στον οποίο μπορεί κανείς να διανύσει την απόσταση.

                              

Από την άλλη πλευρά, η οροσειρά του Πάρνωνα έχει ύψος 1.934 μέτρα, είναι όμως πολύ πιο ομαλό βουνό από τον Ταΰγετο. Ο ορεινός όγκος καταλαμβάνει έκταση 2 εκατομμυρίων στρεμμάτων που εκτείνονται σε μήκος 45 χλμ. Ξεκινάει από την Τεγέα, μια κωμόπολη σχεδόν προάστιο της Τρίπολης, και απολήγει στον Κάβο-Μαλιά.

Ενα από τα πιο ψηλά χωριά του Πάρνωνα είναι η Βαρβίτσα (Μπαρμπίτσα) απ' την οποία καταγόταν ο θρυλικός Κλέφτης του Μοριά, ο Καπετάν Ζαχαριάς ο Μπαρμπιτσιώτης (1759-1802) ο πρόγονος της οικογένειάς μου.

Εκείνο το απόγευμα, λοιπόν, αποφάσισα να αλλάξω τη συνηθισμένη μου διαδρομή και να ακολουθήσω μιαν άλλη που μου φάνηκε πιο βατή. Οπότε στο τέλος ενός μονοπατιού, 200 περίπου μέτρα από το τελευταίο κατοικημένο σπίτι του Μυστρά, βρέθηκα μπροστά στο θέαμα που αποτυπώνεται στη φωτογραφία (Αρχείο Φωτογραφικού Οίκου Γεωργιάδη, Σπάρτη).

Πρόκειται για ένα περίεργο σύμπλεγμα κτισμένο δίπλα σε μια ρεματιά με πυκνή βλάστηση και πολύ κοντά στην καστροπολιτεία του Μυστρά. Στα θεμέλια μιας βυζαντινής εκκλησίας υπάρχει μια κρήνη, στην κύρια πλευρά της οποίας είναι εντοιχισμένη σαρκοφάγος ρωμαϊκής εποχής. Το τοπωνύμιο της περιοχής  το οποίο χρησιμοποιείται από αιώνες μέχρι σήμερα είναι Τριτσέλλα - το όνομα αυτό σημειώνεται σε χάρτη γάλλων αφηγητών - και το όνομα της εκκλησίας όπως πληροφορήθηκα αργότερα είναι Αϊ-Γιάννης των Βουβάλων. Μόλις αντίκρισα τη σύνθεση αυτή, έμεινα έκπληκτος από το αρμονικό σύνολο.

Αμέσως εγκατέλειψα τον περίπατό μου και βρέθηκα στο μοναδικό καφενείο της πλατείας του Μυστρά. Αρχισα να ρωτώ τους ηλικιωμένους, που ήταν αρκετοί, αν γνώριζαν κάτι για το σύμπλεγμα αυτό. Ολοι είχαν περάσει από εκεί, μα δεν είχαν δώσει καμία σημασία. Η προσπάθεια μου να πληροφορηθώ κάτι είχε αποτύχει.

Γύρισα στο σπίτι μου και άρχισα να αναζητώ κάποια εξήγηση στην πλούσια βιβλιοθήκη μου σχετικά με τον Μυστρά και την ευρύτερη περιοχή της Σπάρτης. Πουθενά όμως δεν βρήκα την παραμικρή εξήγηση. Παράλληλα προσπαθούσα να βρω κάποιον που να γνωρίζει κάτι για το μνημείο. Δυστυχώς όμως ένας όχι ευκαταφρόνητος αριθμός Σπαρτιατών το αγνοούσαν πλήρως. Η εικόνα αυτή με απογοήτευσε.

Η ιστορία αυτή μου είχε γίνει έμμονη ιδέα. Τελικά μια μέρα συζητώντας το θέμα αυτό με τον πρόεδρο του Συνδέσμου των εν Αττική Λακεδαιμονίων, τον Δημήτρη Καστάνη, Μυστριώτη στην καταγωγή, με πληροφόρησε ότι ξένοι περιηγητές περιγράφουν, γύρω στο 1850, το σύμπλεγμα τονίζοντας περισσότερο την κρήνη η οποία τους είχε εντυπωσιάσει. Συνάμα, μου έδωσε την μοναδική σχετική μελέτη που έχει γραφεί από την αρχιτέκτονα Δανάη Μαρίτσα η οποία με βοήθησε να βρω ορισμένα στοιχεία.

Εκείνο που με εντυπωσίασε περισσότερο απ' όλα ήταν ότι η κρήνη με τη σαρκοφάγο και ο κτισμένος από πάνω βυζαντινός ναός προκάλεσαν το ενδιαφέρον ξένων περιηγητών εδώ και τριακόσια περίπου χρόνια σε αντίθεση με την άγνοια των κατοίκων της περιοχής. Σ' αυτό ίσως φταίει ότι ούτε ο Δήμος Μυστρά παλαιότερα και σήμερα Δήμος Σπαρτιατών, αλλά ούτε και η Αρχαιολογική Υπηρεσία προέβαλαν το μνημείο αυτό.

Το γενικότερο πρόβλημα το οποίο αναδεικνύεται από τις πάμπολλες περιηγήσεις μου σε αρχαιολογικούς χώρους είναι αν το κράτος ή οι τοπικές κοινωνίες είναι σε θέση να συντηρήσουν ανάλογα τοπία τα οποία προκαλούν διεθνές ενδιαφέρον. Δυστυχώς αμφιβάλλω. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο μεγαλύτερος τουριστικός οδηγός του κόσμου («Lonely Planet») ανακήρυξε ως τον καλύτερο προορισμό της Ευρώπης για το 2016 την Πελοπόννησο με ειδική μνεία στον Μυστρά.

ΠΗΓΗ:https://www.tanea.gr/2017/10/26/lifearts/ena-fthinopwrino-apogeyma/ , youtube.com, flicker.com

Κυκλαδίτικη τέχνη-Το χρώμα των σπιτιών στις Κυκλάδες είναι λευκό και μπλέ

Πέρα από τα γαλαζοπράσινα νερά τους, οι Κυκλάδες ξεχωρίζουν για τη μοναδική αρχιτεκτονική. Τα λευκά σπίτια με τα μπλε παράθυρα αποτελούν την εικόνα του Αιγαίου. Το άσπρο συμβολίζει την αγνότητα και την καθαρότητα. Το μπλε την θάλασσα και τον ουρανό. ‘Αλλωστε είναι τα χρώματα της ελληνικής σημαίας. 

Τα σπίτια των Κυκλάδων χτίζονταν με απλά υλικά και το λευκό χρώμα επιλέχθηκε γιατί εξυπηρετούσε τις ανάγκες υγιεινής και ύστερα την αισθητική. Το 1938, διάταγμα του καθεστώτος Μεταξά όριζε ότι πρέπει να περαστούν με ασβέστη όλα τα σπίτια των νησιών, για να προστατευτούν από τη χολέρα, που μάστιζε εκείνη την εποχή την Ελλάδα και είχε προσβάλει ακόμη και τα οικόσιτα πτηνά. Ο ασβέστης χρησιμοποιήθηκε ως απολυμαντικό, καθώς η χλωρίνη δεν χρησιμοποιούνταν ακόμη....
                                       
                                           

Παράλληλα, με αυτόν τον τρόπο εφάρμοζε την γενικότερη τακτική ομογενοποίησης, σύμφωνα με την οποία όλα έπρεπε να συμμορφώνονται και να  έχουν μια εικόνα ευταξίας. Με τον καιρό, το ασβέστωμα των σπιτιών καθιερώθηκε. Πολλοί που φοβόντουσαν για την εξάπλωση της φυματίωσης, τα Χριστούγεννα, το Πάσχα και τον Δεκαπενταύγουστο ασβέστωναν τα πάντα, από τους τοίχους μέχρι τα σοκάκια. 

Αργότερα κυκλοφόρησε και η άποψη ότι τα νησιά «ντύθηκαν» στα γαλανόλευκα και για εθνικοπατριωτικούς λόγους, εξαιτίας του κλίματος της μεταξικής περιόδου. Άλλωστε στα περισσότερα ήταν εξόριστοι πολιτικοί κρατούμενοι. Η Μύκονος, η Ίος, η Σέριφος, η Κίμωλος και άλλα νησιά ήταν τόποι εξορίας των κομμουνιστών, που δεν έστελναν στα στρατόπεδα της Γυάρου. Το γαλανόλευκο των σπιτιών, ίσως τους υπενθύμιζε ότι «τελούσαν σε ιδεολογική παρέκκλιση»....

Το ασβέστωμα συνεχίστηκε και μετά τη δικτατορία. Ήταν προφανές ότι οι κάτοικοι το συνήθισαν και τους άρεσε, όπως και στους επισκέπτες. To 1955 η βασίλισσα Φρειδερίκη πρότεινε στον Καραμανλή να διαφημιστούν οι Κυκλάδες μέσω μιας φωτογραφίας καλοσυντηρημένων σπιτιών στην Μύκονο, με σκοπό την τουριστική ανάδειξη των νησιών.

 Τα λευκά σπιτάκια με τις μπλε λεπτομέρειες, έγιναν το σήμα κατατεθέν του Αιγαίου. Στην πορεία, οι κάτοικοι των νησιών διατήρησαν το λευκό χρώμα γιατί αντανακλώνται οι ακτίνες του ήλιου και είναι πιο δροσερά. Πίστευαν επίσης, ότι ο ασβέστης σκοτώνει τα μικρόβια. Το ασβέστωμα έγινε παράδοση και ήταν ένδειξη νοικοκυροσύνης. Ίσως και η φωτεινότητα του λευκού, που εκπέμπει μια αισιόδοξη εικόνα, τους έφτιαχνε τη διάθεση....

«Μεταξύ των άλλων περιορισμών οίτινες ετέθησαν ως προς την ανοικοδόμησιν, απηγορεύθη και η πολυχρωμία εις το εξωτερικόν των οικιών, ωρίσθη δε ότι κυριαρχούν εξωτερικόν χρώμα των οικιών θα είναι το λευκόν…  όπερ άλλωστε αποτελεί ιδιαίτερον χαρακτηριστικόν των νήσων των Κυκλάδων και εν πολλοίς ενσυνείδητον υποχρέωσιν πάντων των κατοίκων… εις τρόπον ώστε να επιτευχθή ομοιομορφία εναρμονιζομένη πλήρως προς το ιδιάζον χρώμα των νήσων του Κυκλαδικού Συμπλέγματος», ανέφερε έγγραφο του «Τμήματος Διοικητικής Αποκεντρώσεως Νομαρχίας Κυκλάδων» που στάλθηκε το 1972 στα «Αστυνομικά Τμήματα, Δημάρχους & Προέδρους Κοινοτήτων Νομού»....
                                             

Το λευκό χρώμα των σπιτιών όμως, προστατεύει και το περιβάλλον. Σύμφωνα με τον καθηγητή Hashem Akbari του Εθνικού Εργαστηρίου Lawrence Berkeley στην Καλιφόρνια, αν βάφονταν οι οροφές των σπιτιών με άσπρο χρώμα, η θερμοκρασία των πόλεων θα μειωνόταν σημαντικά και οι σκληρές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής θα αναβάλλονταν για ένα διάστημα...

ΠΗΓΗ: http://valueforlife.gr/travel-life/, flicker.com , youtube.com,