Τετάρτη 22 Απριλίου 2020

«Εργαστήρι αιώνων» Ντοκιμαντέρ του σκηνοθετη Βαγγέλη Ευθυμίου-Πρέσπες: Το βασίλειο της υδρόβιας ζωής


«Εργαστήρι αιώνων», ένα ντοκιμαντέρ του σκηνοθέτη Βαγγέλη Ευθυμίου για την Πρέσπα, στο 15ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης 


                                


Ο Αντώνης ξεκινά να φτιάξει τη νέα του ξύλινη βάρκα. Είναι από τους τελευταίους που γνωρίζουν την τέχνη αυτή. Ζει από το ψάρεμα στις λίμνες της Πρέσπας. Στην ίδια περιοχή η Εταιρία Προστασίας Πρεσπών μελετά εδώ και πολλά χρόνια τα ψάρια της περιοχής. 


Με το ντοκιμαντέρ «Εργαστήρι αιώνων», ο σκηνοθέτης Βαγγέλης Ευθυμίου επιχειρεί να μας μεταφέρει στο μαγικό κόσμο των λιμνών των Πρεσπών. Πρωταγωνιστές του βυθού είναι τα 23 μοναδικά είδη ψαριών της Πρέσπας, μία όχι και τόση γνωστή πτυχή του φυσικού πλούτου της περιοχής, αλλά πολύ σημαντική μιας και εξαιτίας της η Πρέσπα κατατάσσεται ανάμεσα στους 10 σημαντικότερους υγροτόπους της Μεσογείου. Πρωταγωνιστές της στεριάς οι ψαράδες με τις παραδόσεις τους, τις λιμνίσιες από πάππου προς πάππου ιστορίες τους και τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν σήμερα στη σύγχρονη οικονομία. 


Το ντοκιμαντέρ «Εργαστήρι αιώνων» επιλέχθηκε να είναι μία από τις 58 ελληνικές ταινίες που θα προβληθούν στο 15ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης – Εικόνες του 21ου Αιώνα. Η πρεμιέρα του ντοκιμαντέρ θα γίνει το Σάββατο 16 Μαρτίου 2013 στη 13:00 στην αίθουσα Ολύμπιον, ενώ για δεύτερη φορά θα προβληθεί την Κυριακή 17 Μαρτίου στις 15:15 στην αίθουσα Τόνια Μαρκετάκη. Το Φεστιβάλ θα διαρκέσει από 15 Μαρτίου έως και 24 Μαρτίου 2013.   





Η παραγωγή του ντοκιμαντέρ έγινε στα πλαίσια του προγράμματος LIFE+ Ενημέρωση & Επικοινωνία (2010-2013) «Ψάρια, Αλιεία & Ευρωπαϊκή Πολιτική στη λεκάνη των Πρεσπών», που στόχο έχει να ενημερώσει και να ευαισθητοποιήσει το κοινό σε θέματα που αφορούν στη σπάνια ιχθυοπανίδα των Πρεσπών και την αλιεία.
Περισσότερες πληροφορίες:
Ράλλια Κουγιουμτζή, Εταιρία Προστασίας Πρεσπών, 23850-51211, 

Βαγγέλης Ευθυμίου, Σκηνοθεσία - Land Art productions, 




Λίμνες Πρέσπες: Στα βορειοδυτικά σύνορα της Ελλάδας με την Αλβανία και την πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας βρίσκονται οι λίμνες των πελεκάνων και των ερωδιών, των σπηλαίων, των ασκηταριών και των βυζαντινών μνημείων, των μικρών ψαράδικων χωριών… 



Πρόκειται για δύο λίμνες γλυκού νερού, τη Μικρή και τη Μεγάλη Πρέσπα, που συνθέτουν έναν από τους σημαντικότερους υδροβιότοπους στη νοτιοανατολική Ευρώπη.


Η περιοχή, αν και μικρή σε έκταση, συγκεντρώνει πάρα πολλές και σπάνιες μορφές υδρόβιας ζωής. Κι αυτό την κάνει να ξεχωρίζει.
Λίμνες Πρέσπες: Ο υδροβιότοπος
Εδώ βρίσκει καταφύγιο μία από τις μεγαλύτερες αποικίες αργυροπελεκάνων και ροδοπελεκάνων στον κόσμο, με πληθυσμό περίπου 1200 και 500 ζευγάρια αντίστοιχα. Συνοπτικά έχουν καταγραφεί 272 είδη πουλιών, 143 από τα οποία φωλιάζουν στην περιοχή.  


Στα νερά των Πρεσπών ζουν 23 είδη ψαριών, εκ των οποίων τα 9 είναι ενδημικά, δηλαδή απαντώνται μόνο στις λίμνες και σε κάποια ποτάμια γύρω από αυτές και πουθενά άλλου στον κόσμο.
Λόγω της περιορισμένης γεωγραφικής τους εξάπλωσης τα περισσότερα είδη είναι προστατευόμενα.
Ο ενδημισμός της ιχθυοπανίδας των Πρεσπών οφείλεται στην παλαιότητα των λιμνών. Οι Πρέσπες μαζί με τη λίμνη Οχρίδα είναι οι παλαιότερες λίμνες της Ευρώπης, με ηλικία μεγαλύτερη των 5,5 εκατομμυρίων ετών!
Η περιοχή των Πρεσπών έχει αναγνωριστεί διεθνώς ως κέντρο βιοποικιλότητας και προσελκύει το ενδιαφέρον επιστημόνων, ερευνητών και φυσιολατρών από όλο τον κόσμο, όλες τις εποχές του χρόνου.  
  



Πλούσια είναι και η χλωρίδα. Καταγράφονται πάνω από 2.000 είδη φυτών σε 49 διαφορετικούς τύπους οικοτόπων, από τους οποίους 7 θεωρούνται τύποι οικοτόπων προτεραιότητας.  



Το ψάρεμα στις λίμνες απαγορεύεται κατά την περίοδο της αναπαραγωγής των ψαριών σε ετήσια βάση (Απρίλιος- Ιούνιος).

Το Γριβάδι
Βέβαια, όταν στις Πρέσπες μιλούν για “ψάρι” εννοούν το Γριβάδι. Το Γριβάδι είναι το μεγαλύτερο ψάρι που ζει στις λίμνες (νόστιμο, να το δοκιμάσετε) κι έχει μεγάλη εμπορική αξία για τους ψαράδες. Εισήχθη στις λίμνες Πρέσπες μάλλον κατά την ρωμαϊκή ή τη βυζαντινή εποχή.
Οι λίμνες Πρέσπες προστατεύονται από διεθνείς συνθήκες και νόμους της εθνικής και κοινοτικής νομοθεσίας και οι υγρότοποι έχουν χαρακτηριστεί διεθνούς σημασίας από τη Σύμβαση Ραμσάρ. 
Σήμερα στο σύνολο της η περιοχή των δύο λιμνών αποτελεί το Διασυνοριακό Πάρκο Πρεσπών Ελλάδας- Αλβανίας- Πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας, το οποίο ιδρύθηκε στις 2 Φεβρουάριο του 2000, την Παγκόσμια Ημέρα Υδροτόπων. Είναι η πρώτη διασυνοριακή προστατευόμενη περιοχή της νοτιο-ανατολικής Ευρώπης. 


Οι τρεις χώρες συνεργάζονται στενά για τη διατήρηση και προστασία μίας σπάνιας φύσης στην περιοχή των νοτιο-δυτικών Βαλκανίων.

Στο Εθνικό Πάρκο Πρεσπών

Το τμήμα των Πρεσπών που ανήκει στην Ελλάδα έχει κηρυχθεί Εθνικός Δρυμός από το 1974. Το σύνολο της λεκάνης της ελληνικής Πρέσπας χαρακτηρίστηκε Εθνικό Πάρκο Πρεσπών το 2009 και αποτελεί μέρος του Διασυνοριακού Πάρκου Ελλάδας- Αλβανίας- Πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας.
Ο επισκέπτης έχει μία πρώτη πανοραμική θέα ενός μεγάλου μέρους των λιμνών στο ύψωμα “Περβάλι”. Εδώ είναι η είσοδος στο Εθνικό Πάρκο Πρεσπών.   


Βλέπουμε τη λίμνη Μικρή Πρέσπα με τα δύο νησάκια Βριδρονήσι (αριστερά) και Άγιος Αχίλλειος (δεξιά). Η λίμνη Μεγάλη Πρέσπα αχνοφαίνεται στον ορίζοντα. Επιβλητικά βουνά περικλείουν το παραλίμνιο τοπίο.
Στη συνέχεια ο δρόμος κατηφορίζει προς τα υγρολίβαδα της Μικρής Πρέσπας και το Λαιμό, τη στενή λωρίδα γης μόλις 300 μέτρων που χωρίζει τη Μικρή από τη Μεγάλη Πρέσπα (Λαιμός).
 

Τριγύρω καλλιέργειες με τεράστιες φασολιές που θεριεύουν το καλοκαίρι και δίνουν τα ονομαστά φασόλια Πρεσπών. Να τα δοκιμάσετε οπωσδήποτε.
Μικροί χωματόδρομοι μπαίνουν στις λασπώδεις όχθες και οδηγούν σε κατάλληλα διαμορφωμένα σημεία πλάι στη λίμνη για παρατήρηση πουλιών (bird-watching). Μπορείτε να προσεγγίσετε εύκολα με τα πόδια. Περπατήστε αθόρυβα, με προσοχή και σεβασμό στη φύση.


…Κορμοράνοι πραγματοποιούν χαμηλές ανιχνευτικές πτήσεις πάνω από το νερό. Γρήγορα τους ακολουθούν πελεκάνοι. Το σμήνος των πουλιών χάνεται προς το βορά διασχίζοντας τα νοητά σύνορα των ανθρώπων.

Η Μικρή Πρέσπα, οι καλαμιώνες και το φασόλι


Η Μικρή Πρέσπα (έκταση 44 τ.χλμ.) είναι μακρόστενη λίμνη και η 
μεγαλύτερη έκτασή της ανήκει στην Ελλάδα- μόνο ένα πολύ μικρό τμήμα της, το νοτιότερο άκρο της, ανήκει στην Αλβανία. Κατατάσσεται σε «ελλιπή» οικολογική κατάσταση ενώ η Μεγάλη Πρέσπα σε «μέτρια», με βάση τη πενταβάθμια κλίμακα οικολογικής ταξινόμησης που ορίζει η Οδηγία-πλαίσιο για το νερό (υψηλή, καλή, μέτρια, ελλιπής, κακή).   



Μέχρι και τη δεκαετία του ’80, ένα μεγάλο μέρος της παραλίμνιας έκτασης της λίμνης Μικρής Πρέσπας ήταν υγρολίβαδα.




Στα χρόνια που ακολούθησαν, η μονοκαλλιέργεια του φασολιού αποτέλεσε την κύρια αγροτική δραστηριότητα των κατοίκων, γεγονός που οδήγησε στην εγκατάλειψη της παραδοσιακής αλιείας και κτηνοτροφίας.



Οι ψαράδες, που στο παρελθόν φρόντιζαν να διατηρούνται καθαρές από καλάμι οι παραλίμνιες περιοχές για να αναπαράγονται τα ψάρια αλλά και για να μπορούν να ψαρεύουν με τα παραδοσιακά εργαλεία (πελαΐζια και πεζόβολα), εξαφανίστηκαν. Ομοίως εξαφανίστηκαν και οι κτηνοτρόφοι με τα κοπάδια τους. Ταυτόχρονα , το καλάμι- που άλλοτε χρησιμοποιούνταν ως βασικό δομικό υλικό για κατασκευή εσωτερικών τοίχων, ταβανιών, σκεπών, μικρών κτισμάτων, στάβλων κτλ- εκτοπίστηκε από τα σύγχρονα δομικά υλικά.


Έτσι οι καλαμιώνες επεκτάθηκαν συρρικνώνοντας δραματικά τα υγρολίβαδα, που αποτελούν σημαντικούς βιότοπους αναπαραγωγής ψαριών και σημεία ανεύρεσης τροφής των πουλιών. …  


Ωστόσο τα υγρά λιβάδια αρχίζουν να δημιουργούνται εκ νέου στη Μικρή Πρέσπα, χάρη στη βόσκηση βουβαλιών καθ΄ όλη τη διάρκεια του έτους και στην κοπή καλαμιών που πραγματοποιείται κάθε καλοκαίρι. Οι δύο αυτές μέθοδοι ακολουθούνται από το 2002 στο πλαίσιο του εν εξελίξει προγράμματος για τη διαχείριση της παραλίμνιας βλάστησης και της στάθμης του νερού της Μικρής Πρέσπας. Τα πρώτα αποτελέσματα είναι αισιόδοξα.  



Οι εκτάσεις των υγρών λιβαδιών στη Μικρή Πρέσπα αυξήθηκαν περίπου σε 1.000 στρέμματα από τα μόλις 300 που είχαν απομείνει στις αρχές της δεκαετίας του 2000.
Ωστόσο η πραγματική και σοβαρή απειλή για το ευαίσθητο οικοσύστημα των υγρότοπων σήμερα είναι η κλιματική αλλαγή (αύξηση της θερμοκρασίας, μείωση των βροχοπτώσεων) που στην περίπτωση της Πρέσπας θα έχει επιπτώσεις και στη διαθεσιμότητα του νερού για άρδευση με ό,τι σημαίνει αυτό για τις καλλιέργειες φασολιού.
Σύμφωνα με πρόσφατη διεθνή έρευνα η Πρέσπα αποτελεί έναν από τους πιο ευάλωτους στην κλιματική αλλαγή υγροτόπους της Ευρώπης.
Κορυφαία αξιοθέατα στις Πρέσπες  



Τα μικρά χωριά στην περιοχή των Πρεσπών, μίας περιοχής βαθειά σημαδεμένης από την ιστορία, είναι όλα από μόνα τους αξιοθέατα. Βρίσκονται σε κοντινή απόσταση μεταξύ τους και μπορούν να αποτελέσουν βάση διαμονής για τις περιηγήσεις στις λίμνες.  



* Άγιος Αχίλλειος: Νησάκι-αξιοθέατο στη Μικρή Πρέσπα όπου πάς με τα πόδια ή με βάρκα. Πλωτή πεζογέφυρα ενώνει τον μικροσκοπικό παραλίμνιο οικισμό με τη στεριά. Πρόκειται για το πιο τουριστικό σημείο στην περιοχή καθώς στο νησάκι βρίσκεται η Βασιλική του Αγίου Αχιλλείου…


Στο νησάκι Άγιος Αχίλλειος λειτουργεί όλο το χρόνο art ξενώνας-καφέ-εστιατόριο με ντόπια κουζίνα. Τίποτα άλλο.

* Ψαράδες: Το ακριτικό ψαροχώρι στις όχθες της λίμνης Μεγάλη Πρέσπα. Σημείο γνωστό και ως τριεθνές. 


Μικρά τουριστικά σκάφη οργανώνουν βαρκάδα στη Μεγάλη Πρέσπα για να δείτε από κοντά αργυροπελεκάνους, εντυπωσιακές βυζαντινές βραχογραφίες και ασκηταριά σε σπηλιές.  
Στη Μεγάλη Πρέσπα υπάρχουν σημεία για κολύμπι. Προσοχή το νερό είναι γλυκό. Στο χωριό υπάρχουν δύο ψαροταβερνάκια και λίγα ενοικιαζόμενα δωμάτια. 



* Άγιος Γερμανός. Το κεφαλοχώρι των Πρεσπών. Χτισμένο σε ύψωμα έχει θέα στις λίμνες και διατηρεί την παραδοσιακή ατμόσφαιρα. Πέτρινα αρχοντικά, βυζαντινές εκκλησιές και ένας ανακαινισμένος παραδοσιακός νερόμυλος σε πλήρη λειτουργία. Υπάρχουν μικροί ξενώνες, ταβερνάκια και καλόγουστα μικρά καφέ.


ΠΗΓΗ: http://www.greek-crossroads.gr/πρέσπες/ ,youtube.com,https://www.spp.gr/ , https://www.bookingdeals.gr/Φωτογραφίες:  Ιωάννα Παραβάλου ,https://echoflorina.gr/





Κυριακή 5 Απριλίου 2020

Η ιστορία , η μορφολογία , ο βιολογικός ρόλος του ποταμού Αλιάκμονα

      

Ο ποταμός Αλιάκμονας 

Ο ποταμός Αλιάκμονας πηγή ζωής για ολόκληρη την Ημαθία, απλώνεται δαμασμένος πια εδώ και δεκαετίες σχηματίζοντας μια πανέμορφη φυσική κοιλάδα στα σύνορα με τον νομό Κοζάνης. Χάρη στο ποτάμι στην περιοχή έχει αναπτυχθεί το ενεργειακό φράγμα της Σφηκιάς, αξιοποιώντας ένα μέρος του υδροδυναμικού του δήμου και κατ επέκταση του Νομού. Το ποτάμι είναι πανάρχαιο, όπως και το όνομα του. Το όνομα Αλιάκμονας είναι σύνθετο και προέρχεται από το άλς (άλας, θάλασσα) και από το ακμών (αμόνι). 


Σύμφωνα με την Ελληνική Μυθολογία ο ποτάμιος θεός Αλιάκμονας ήταν γιός του Ωκεανού και της Τηθύς Ο Ωκεανός ήταν ένας τεράστιος ποταμός που περιέβαλλε τη γη από παντού. Η δε Τηθύς ήταν μία από τις Τιτανίδες, κόρη του Ουρανού και της Γης. Υπάρχει και άλλη εκδοχή κατά την οποία πατέρας του Αλιάκμονα ήταν ο βασιλιάς της Θράκης, ο Παλαιστίνος και μητέρα του η Πιερίδα, που ήταν μία από τις εννιά θνητές κόρες του βασιλιά της Πιερίας, Πίερου και της Ευδίππης. Ο Παλαιστίνος αγαπούσε πολύ το γιο του, τον Αλιάκμονα. Όταν έμαθε το φόνο του (Αλιάκμονα) σε κάποια μάχη, έπεσε στον ποταμό Κονασό που μετονομάστηκε Παλαιστίνος (σήμερα Στρυμόνας). Ακόμα, υπάρχει μια αρχαία παράδοση που λέει ότι όσα πρόβατα έπιναν νερό από τον Αλιάκμονα, άλλαζαν χρώμα και γίνονταν λευκά. Η παράδοση αυτή επιβεβαιώνεται από μια καταγραφή του Λατίνου συγγραφέα Πλίνιου (23-79 μ.Χ.), που μεταφρασμένη από τα λατινικά, λέει: «Ωσαύτως εν Μακεδονία, όσοι θέλουσι να έχωσι πρόβατα λευκά άγουσιν εις τον Αλιάκμονα, όσοι δε μέλανα εις τον Αξιόν». Ακόμα, ο Αλιάκμονας συνδέθηκε με τις επαναστάσεις στη Μακεδονία(1821), όπως με το Μακεδονικό Αγώνα (1904-1908), την απελευθέρωση της Βέροιας (1912) από τον τουρκικό ζυγό, και με την αντίσταση (1941-1944) κατά των δυνάμεων κατοχής (Γερμανών – Ιταλών).


Αλιάκμονας-Μορφολογία
Οι χιονισμένες κορυφές της Πίνδου και πιο συγκεκριμένα τα βουνά Βέρνο (ή Γράμμος) και Βόιο είναι η Μάνα που γεννά και τρέφει το μεγαλύτερο σε μήκος, καθαρά Ελληνικό ποταμό, τον Αλιάκμονα. 
Σε μια διαδρομή ανάμεσα σε βουνά, χαράδρες, κοιλάδες προσπαθεί να βρει διέξοδο. Συναντά ρυάκια, χείμαρρους, παραποτάμους, συγκεντρώνει νερά από την Καστοριά, τα Γρεβενά, την Κοζάνη, τη Φλώρινα, την Ημαθία και την Πέλλα για να φτάσουν όλα μαζί στο προορισμό τους που είναι η θάλασσα.


Κάθε ποτάμι τρέχει-τρέχει να συναντήσει μια λίμνη ή μια θάλασσα. Έτσι και το δικό μας ποτάμι "ο Αλιάκμονας" μετά από μια διαδρομή 297 χιλιόμετρα και μέση ετήσια απορροή 2.030.000.000 κυβ. μέτρα, φτάνει στο Θερμαϊκό Κόλπο. 



Η κοίτη του σήμερα δεν είναι σ' όλη τη διαδρομή του φυσική. Αμμοληψίες κατά μήκος του ποταμού και μεγαλεπήβολα έργα έρχονται να διαμορφώσουν το φυσικό τοπίο για να εξυπηρετήσουν τις ανθρώπινες ανάγκες. Φράγματα περιορίζουν το νερό και δημιουργούν τεχνητές λίμνες. Έργα, που αποτρέπουν τις πλημμύρες, κρατούν το νερό ώστε να χρησιμοποιηθεί για άρδευση σε χρονική περίοδο που τα νερά είναι λιγοστά και ακόμη για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.




Αλιάκμονας-Ο βιολογικός του ρόλος
Ποιες όμως μπορεί να είναι πράγματι οι αξίες ενός ποταμού;
Γιατί άραγε οι άνθρωποι από τις πρώτες κιόλας κοινωνίες διάλεγαν να κάνουν τους οικισμούς τους κοντά σε ένα ποτάμι;
Τι είναι αυτό που τραβά τον άνθρωπο να προσεγγίσει το ποτάμι και να προσπαθεί να το δαμάσει;
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η σπουδαιότερη αξία ενός ποταμού είναι η βιολογική. Κάθε ποτάμι φυσικό έχει ζωή. Υδρόβια και παρόχθια. 
Πολλά είδη ψαριών, υδρόβιων φυτών ακόμη και μικροοργανισμών ζουν μέσα στο ποτάμι. Στην ευρύτερη περιοχή συναντάμε φυτά, δένδρα και πολλά ζώα.


Στον Αλιάκμονα βρέθηκαν 35 περίπου είδη ψαριών, από αυτά γύρω στα 30 είναι αυτόχθονα και τα υπόλοιπα εισαγόμενα με την ανθρώπινη επέμβαση. Πολλά από αυτά θεωρούνται σπάνια και ένα, το μαυροτσιρώνι, δε ζει πουθενά αλλού στο κόσμο, είναι δηλαδή ενδημικό. Από αυτά τα είδη των ψαριών τα περισσότερα δεν έχουν εμπορική αξία, παρά μόνο βιολογική για να στηρίζουν την τροφική αλυσίδα.


Από τα ψάρια που συναντάμε στον Αλιάκμονα είναι το γριβάδι, ο γουλιανός, ο κέφαλος, η μπριάνα, πεταλούδες, καραβίδες, ο σολομός που δηλώνει πως τα νερά του ποταμού είναι ακόμη καθαρά κ.α. Στις εκβολές θα συναντήσουμε λίγα χέλια, τα οποία δεν μπορούν να μεταναστεύσουν, επειδή εμποδίζονται από τα φράγματα!
Για τους ερασιτέχνες ψαράδες έχει εμπλουτιστεί ο ποταμός από πέστροφα εισαγόμενη επειδή δε γεννά φυσιολογικά και έτσι δεν υπάρχει κίνδυνος διαταραχής του οικοσυστήματος του ποταμού. Ας σημειωθεί ότι ο Αλιάκμονας δεν είχε ποτέ πέστροφα.


Η βλάστηση στην παραποτάμια περιοχή εξαρτάται κάθε φορά από την σύσταση του εδάφους, το ποσοστό του νερού ή του αλατιού και το υψόμετρο. Έτσι η βλάστηση χωρίζεται σε διαφορετικές ζώνες. Ξεκινώντας από τα ψηλότερα προς τα χαμηλότερα συναντάμε πεύκα και έλατα, καστανιές, δρυς, κέδρα, πουρνάρια, κουμαριές, φράξο, σφενδάμια, πλατάνια, ιτιές, ποώδη βλάστηση, καλαμιές, βούρλα, αλμυρίθρες και άλλα. Έχουν καταγραφεί μέχρι σήμερα πάνω από 500 είδη φυτών.


Πολλά είδη πουλιών έχουν παρατηρηθεί στην περιοχή. Εντυπωσιακά πουλιά αξιοποιούν την περιοχή για να φιλοξενηθούν είτε να ξεχειμωνιάσουν, όπως είναι οι πάπιες, είτε να ξεκουραστούν στο μακρύ μεταναστευτικό τους ταξίδι. Παρατηρήθηκαν 215 είδη πουλιών, από τα οποία το 1/3 περίπου φωλιάζει στην περιοχή. Πάνω από 10% των πουλιών κινδυνεύουν να εξαφανιστούν. Ανάμεσα τους, ο αργυροπελεκάνος και η λεπτομύτα, που θεωρούνται από τα πιο σπάνια πουλιά στον κόσμο. Σημαντικό είναι ότι 27 σπάνια και προστατευόμενα είδη πουλιών φωλιάζουν στην περιοχή, όπως ο πορφυροτσικνιάς, είδος ερωδιού.


Από τα θηλαστικά υπολογίζεται άτι φιλοξενούνται στην περιοχή 17 είδη, ανάμεσα τους πολλές αλεπούδες, λαγοί, αγριογούρουνα. Αξιοπρόσεκτα είναι η Βίδρα, το τσακάλι, η αγριόγατα, ο λύκος και το ζαρκάδι, που κινδυνεύουν να εξαφανιστούν. Ακόμη 15 είδη ερπετών και 7 αμφίβια έρχονται να συμπληρώσουν την τροφική αλυσίδα του υδρότοπου της περιοχής του Αλιάκμονα.


Η ανάγκη για ύδρευση και άρδευση ώθησε τον άνθρωπο να δημιουργήσει πολλές μικρές κοινωνίες γύρω από το υγρό αυτό στοιχείο, τον Αλιάκμονα. Οι πρώτοι οικισμοί χρονολογούνται στην νεολιθική εποχή. Παλιότερα, κυριότερη ασχολία των κατοίκων αυτών ήταν η γεωργία και η κτηνοτροφία. Η αλιεία ερχόταν να συμπληρώσει την καθημερινή επιβίωση τους.  Η παραλίμνια έκταση στην περιοχή του Αλιάκμονα αποτελεί περιοχή του Δικτύου Natura 2000 (GR1210002).


Στο Δέλτα του ποταμού συναντάμε αλμυρά έλη, βάλτους με γλυκό νερό, αλίπεδα και εκτεταμένα λασποτόπια. Στο νότιο τμήμα του ποταμού, στην περιοχή Αγαθούπολης, βρίσκεται το πιο σημαντικό έλος της περιοχής.
Στην περιοχή συναντάμε μεγάλη ποικιλία από φυτά και ζώα και σπάνια είδη πουλιών. Οι εκβολές των ποταμών Αξιού, Γαλλικού, Λουδία, Αλιάκμονα, καθώς και η λιμνοθάλασσα της Αλυκής Κίτρους συνθέτουν ένα πολύτιμο τοπίο, το οποίο αποτελεί Υγρότοπο με Διεθνή Σημασία της Σύμβασης Ραμσάρ και Περιοχή Ειδικής Προστασίας της Ορνιθοπανίδας με βάση την Κοινοτική Οδηγία 79/409. 


ΠΗΓΗ:https://discoververia.gr/ , grevena.tripod.com/aliakmonas1.htm , omathia1.com ,imathia1.gr ,youtube.com