Οροσειρά Ροδόπης -Δάσος Ελατιάς -Παρθένο Δάσος Φρακτού- Φαλακρό Όρος

Δάσος Ελατιάς
Σε απόσταση μόλις 60χλμ. από το κέντρο της Δράμας, συναντάμε ένα από τα ωραιότερα δασικά συμπλέγματα της χώρας, το περίφημο δάσος της Ελατιάς, του οποίου ο πλούτος σε πανίδα και χλωρίδα στα βουνά της Κεντρικής Ροδόπης αποτελεί σημείο αναφοράς για το νομό και τη βόρεια Ελλάδα. Η Ελατιά ή Καράντερε είναι βουνό της Μακεδονίας με μέγιστο υψόμετρο 1.826 μέτρα (κορυφή Τσάκαλος).

Βρίσκεται στο νομό Δράμας και αποτελεί τμήμα της οροσειράς της Κεντρικής Ροδόπης. Εκτός από τον Τσάκαλο (υψόμ. 1826μ.), άλλες κορυφές είναι: οι Οξιές (υψόμ. 1811μ.), η Ελατιά (υψόμ. 1647μ.), η Μπουζάλα (υψόμ. 1631μ.), η Πυραμίδα Κούτρα (υψόμ. 1628μ.), το Ζερβό (υψόμ. 1578μ.), τα Καλύβια Γραβάνη (υψόμ. 1556μ.) κ.α.

 Στην Ελατιά, υπάρχει το Δασικό Χωριό Ελατιάς, κοντά στην κορυφή Πυραμίδα Κούτρα, στη θέση του παλιότερου σελιγκάτου Σαρακατσαναίων με την ονομασία Καλύβια Κούτρα. Εκεί, κάθε χρόνο στις 20 Ιουλίου (του Προφήτη Ηλία) πραγματοποιείται αντάμωμα Σαρακατσαναίων. Το Δασικό χωριό βρίσκεται στο κέντρο του Δάσους της Ελατιάς. Το δάσος της Ελατιάς είναι το μεγαλύτερο στην Ελλάδα σε έκταση (700 τετραγωνικά χιλιόμετρα), και αποτελείται από ερυθρελάτη, πεύκα, κέδρους, οξιές, σημύδες, λεύκες, σφενδάμια, δρύες, αγριοτριανταφυλλιές κ.α. Στο δυτικό τμήμα του βουνού, στη θέση Μαγούλα, υπάρχει το δάσος Σημύδας, το μοναδικό του είδους του στην Ελλάδα.

Στο δάσος της Ελατιάς και κυρίως στο Παρθένο δάσος, συναντάμε κωνοφόρα μοναδικά στο είδος τους, ύψους έως και 60 μέτρων ηλικίας 300 ετών καθώς και ποικιλία πανίδας από λαγούς μέχρι και καφέ αρκούδα. Το 1980 κηρύχθηκε διατηρητέο μνημείο και θεωρείται Ευρωπαϊκός Δρυμός. Η περιοχή προσφέρεται για πεζοπορικές διαδρομές σε πυκνό δάσος με ποικιλία βλάστησης από δρυς, καστανιές, φουντουκιές και οξιές.

Παρθένο Δάσος Φρακτού

Το Παρθένο Δάσος είναι το μοναδικό της χώρα και θεωρείται το σπουδαιότερο στο είδος του στην Ευρώπη. Καταγράφηκε ως παρθένο (έκταση 11.000 στρέμ.) το 1979 και αμέσως το 1980 κηρύχθηκε διατηρητέο μνημείο της φύσης, λόγω της μεγάλης φυτογεωγραφικής, οικολογικής και ιστορικής του αξίας. Βρίσκεται στο βορειοανατολικό άκρο του νομού Δράμας, κάτω από την ψηλότερη κορυφή της Κεντρικής Ροδόπης στα 1.953 μ.

Από τότε μέχρι σήμερα βρίσκεται σε καθεστώς απόλυτης προστασίας, αφού δεν επιτρέπεται καμιά ανθρώπινη δραστηριότητα παρά μόνο η επιστημονική έρευνα. Είναι παρθένο, γιατί η εξέλιξή του ακολούθησε τους κανόνες της φύσης και δε διαταράχθηκε από τον άνθρωπο εδώ και τουλάχιστον 500 χρόνια. Βέβαια με την λέξη παρθένο δεν εννοούμε ότι δεν υπήρξε καμία ανθρώπινη παρουσία και δραστηριότητα, αλλά ότι οι μέχρι τώρα ήπιες ανθρώπινες επιδράσεις δεν επηρέασαν το χαρακτήρα του αδιατάρακτου δασικού οικοσυστήματος. Η μορφή του παρθένου διαφέρει από τα κοινά δάση, επειδή σε αυτό συνυπάρχουν διάφορα είδη πλατύφυλλων και κωνοφόρων από μικρές ηλικίες και ύψη μέχρι και γηρασμένα ή ξερά δένδρα μεγάλου ύψους.

Η ορατότητα είναι μικρή εξαιτίας της πυκνής βλάστησης, ενώ είναι αδιάβατο λόγω και των κατακείμενων δένδρων. Στο παρθένο η πιθανότητα συνάντησης με κάποιο άγριο ζώο είναι μεγάλη, γιατί αυτά βρίσκονται σε μεγάλους πληθυσμούς και δε φοβούνται την παρουσία μας, αφού δεν έχουν συνηθίσει σε ανθρώπινες οχλήσεις.Περιφερειακά του παρθένου υπάρχει μια ευρύτερη προστατευτική ζώνη που μαζί με αυτό ονομάζεται δάσος Φρακτού. Στην περιφερειακή ζώνη το δάσος προσομοιάζει με τα δάση της Κεντρικής Ροδόπης και βρίσκεται σε καθεστώς μερικής προστασίας, καθώς απαγορεύονται η βοσκή και η θήρα, ενώ επιτρέπονται η ξυλοπαραγωγή και η δασική αναψυχή. Λειτουργικό κέντρο του δάσους είναι το δασικό εργοτάξιο Φρακτού που βρίσκεται 8,5 χλμ. πριν από το παρθένο.

Η περιοχή “Βιλαώρα”, νοτιοανατολικά του εργοταξίου και σε κοντινές αποστάσεις 3-7 χλμ, προσφέρεται για πεζοπορία μέσα σε συστάδες οξιάς, δασικής πεύκης και δρυός. Διάσπαρτες στο χώρο μπορεί να συναντήσετε αγριοτριανταφυλλιές, σορβιές, σημύδες. Στην περιοχή υπάρχει πυκνό δίκτυο δασικών δρόμων. Η θέα από την κορυφογραμμή της περιοχής δικαιολογεί την ονομασία “Βιλαώρα”, καθώς με καθαρή ατμόσφαιρα παρατηρούνται ατέλειωτες αλλεπάλληλες κορυφογραμμές. Νότια και χαμηλότερα του Παρθένου Δάσους, κάτω από τους βραχώδεις σχηματισμούς, με βλάστηση κυρίως πλατύφυλλων, από τα οποία πολλά είναι καρποφόρα, βρίσκεται το Αχλαδοχώρι.

Στην περιοχή υπάρχουν ακόμα ερείπια παλιών οικισμών. Από εδώ το “Αχλαδόρεμα” σχηματίζει την κεντρική του κοίτη, αφού συλλέξει τα νερά του Παρθένου Δάσους από τις υδρορροές και τους πέντε καταρράκτες. Οι τρεις είναι συνεχούς ροής και μπορείτε να τους προσεγγίσετε ακολουθώντας τα υπάρχοντα μονοπάτια.

Φαλακρό Όρος

Το Φαλακρό είναι ένα μοναδικό σε ομορφιά και βιοποικιλότητα βουνό που χαρακτηρίζεται από μεγάλες αλπικές εκτάσεις, απότομους γκρεμούς και πυκνά δάση, ορίζοντας το τοπίο και την άγρια φύση στα ανατολικά της Μακεδονίας. Με υψόμετρο 2.232 μέτρα το Φαλακρό δεσπόζει με τον όγκο του στο βόρειο τμήμα του Ν. Δράμας. Είναι ένα από τα πιο όμορφα βουνά της Ελληνικής φύσης, γιατί παρά την ονομασία του, που οφείλεται στην χαρακτηριστική κορυφή του, μόνον γυμνό δεν είναι.

Στα χαμηλότερα υψόμετρα κυριαρχούν πυκνά δάση δρυός, οξιάς και κωνοφόρων. Πάνω από τα δέντρα, στην αλπική Ζώνη, μένει έκπληκτος ο επισκέπτης από τη μεγάλη ποικιλία των αγριολούλουδων. Kανείς δεν μένει απογοητευμένος από μια επίσκεψη στο Φαλακρό. Ο απλός πεζοπόρος θα ανακαλύψει φιλικές πλαγιές και ήπια μονοπάτια, όπως το περίφημο Ε6, που θα τον κάνουν να νιώσει τη χαρά της επιστροφής στη φύση. Οι αναρριχητές και οι άνθρωποι της περιπέτειας, θα νιώσουν την έντονη πρόκληση, να δοκιμάσουν την αντοχή και τις ικανότητές τους στις πανύψηλες και απόκρημνες ορθοπλαγιές. Στις υπώρειες του Φαλακρού βρίσκονται τα γραφικά χωριά Βώλακας, Πύργοι και Γρανίτης με την ιδιαίτερη πολιτιστική τους ταυτότητα, το παραδοσιακό περιβάλλον και την θαυμάσια τοπική κουζίνα. 

Το Φαλακρό παραμένει πάντα φιλικό και προσιτό στον επισκέπτη, αφού κάθε εποχή του χρόνου, το αυτοκίνητο μπορεί να φτάσει, μετά από μια εξαίσια διαδρομή, μέχρι τα 1750 μέτρα. Εκεί, προφυλαγμένο στην αγκαλιά των υψηλών κορυφών του, βρίσκεται ένα πολύ καλό οργανωμένο χιονοδρομικό κέντρο, που κάθε χρόνο “ζωντανεύει” τουλάχιστον για πέντε μήνες. Χιλιάδες είναι οι φίλοι του σκι που έρχονται να απολαύσουν το φημισμένο για την ποιότητά του χιόνι, που διαρκεί από τα τέλη Νοεμβρίου ως τον Απρίλιο.

Κάθε εποχή του χρόνου το Φαλακρό παρουσιάζει και μια διαφορετική συναρπαστική εικόνα. Χιλιάδες αγριολούλουδα στολίζουν τις πλαγιές του την άνοιξη, ενώ το φθινόπωρο τα φυλλώματα των δέντρων αιχμαλωτίζουν τα πιο ζεστό χρώματα της φύσης. Καθώς μπαίνει ο χειμώνας κι ολοκληρώνεται ο κύκλος της φύσης, μια απέραντη λευκή σιωπή καλύπτει κορυφές, πλαγιές, δέντρα και μονοπάτια. Όπως κι αν παρουσιάζεται μπροστά στα μάτια μας το Φαλακρό, είναι το επιβλητικό σύμβολο του νομού Δράμας, αυτού του τόπου της χώρας μας, που η Φύση πάντα βρίσκεται στις καλύτερες στιγμές της.

ΠΗΓΕΣ:https://visit-drama.com/place/oroseira-rodopis/,https://www.pathsofgreece.gr/portfolio-items/petrina-gefyria-dramas/,https://elliniko-panorama.gr/partheno-dasos-fraktou-sto-paranesti-dramas/,youtube.com