Δευτέρα 30 Ιουνίου 2025

Η Κύπρος με την μοναδική φυσική ομορφιά

 


Φύση
Ας βρούμε ένα όμορφο μέρος να κρυφτούμε για λίγο
Η Κύπρος είναι ένα από τα ομορφότερα μέρη για να εκτιμήσετε την ομορφιά της φύσης.



Τα εθνικά και τοπικά δασικά πάρκα παρέχουν ένα φυσικό χώρο εξαιρετικού κάλλους. Τα μοναδικά όμορφα μονοπάτια της φύσης, διασκορπισμένα από τη μια άκρη του νησιού στην άλλη, είναι έτοιμα να σας καθοδηγήσουν μέσα από περιοχές με εκπληκτική χλωρίδα και πανίδα. Σχεδόν όλα τα μονοπάτια έχουν ονόματα εμπνευσμένα από την ελληνική μυθολογία. Πολλά από τα μονοπάτια έχουν έναν ορισμένο βαθμό δυσκολίας, ενώ άλλες μπορεί να περπατηθούν πιο εύκολα από κάποιον. Μερικοί από τις βασικότερες περιοχές που περιλαμβάνουν πλούσια φυσική ομορφιά και μονοπάτια της φύσης είναι οι περιοχές του Ακάμα, του Τροόδους και το Κάβο Γκρέκο.




Η Κύπρος είναι επίσης γνωστή για τις χιλιάδες μεταναστευτικά φλαμίνγκο που επισκέπτονται την αλυκή της Λάρνακας και τις αλυκές του Ακρωτηρίου κάθε χρόνο.

Τα φλαμίνγκο επισκέπτονται συνήθως τις αλυκές της Κύπρου μεταξύ Νοεμβρίου και Μαρτίου.


Επίσης έχει εντοπιστεί στην Κύπρο ένα μαύρο φλαμίνγκο που είναι εξαιρετικά σπάνιο. Αυτό το σπάνιο πλάσμα είναι μοναδικό στον κόσμο. Προφανώς αυτό το φαινόμενο οφείλετε σε μια σπάνια περίπτωση μελανισμού, μια πάθηση που οδηγεί σε υπερβολική παραγωγή της χρωστικής μελανίνης.
Οι εκτεταμένες και σχεδόν έρημες αμμώδεις παραλίες στη χερσόνησο του Ακάμα εδώ και αιώνες αποτελούν έναν παράδεισο και το σπίτι για τη χελώνα Caretta Caretta & την Πράσινη Χελώνα. Οι φωλιές τους μπορούν να εντοπιστούν στη δυτική ακτή, στις προστατευόμενες παραλίες της Λάρας/Τοξεύτρας και στην περιοχή της Πόλης/Λίμνης στον Κόλπο της Χρυσοχούς.



Ο Βοτανικός Κήπος του Τροόδους, "Α.Ο. Λεβέντης", βρίσκεται στο Εθνικό Δασικό Πάρκο Τροόδους. Η περιοχή περιλαμβάνεται στο «Natura 2000», δίκτυο προστατευμένων περιοχών της Κύπρου. Εκεί, υπάρχουν 150 είδη χλωρίδας. Υπάρχουν ακόμη δύο βοτανόκηποι, ο ένας στην Αθαλάσσα (Λευκωσία) και ο άλλος στον Ακάμα (Λουτρά της Αφροδίτης). Σε καθένα από αυτούς, ο επισκέπτης μπορεί να δει κοινά, σπάνια και απειλούμενα είδη χλωρίδας.



Πέραν αυτών, ο επισκέπτης μπορεί να απολαύσει τη φύση σε κάθε περιοχή του νησιού. Για παράδειγμα, είναι πολύ εύκολο για κάποιον να εντοπίσουν κοιλάδες με αγριολούλουδα, ακόμη και στις πιο αναπτυγμένες πόλεις. Τα ελαιόδεντρα είναι σχεδόν παντού και όταν φθάνει η άνοιξη όλη η Κύπρος χρωματίζεται από τις ανθισμένες μαργαρίτες, άγριες παπαρούνες, ανεμώνες και πολλά άλλα λουλούδια που δίνουν στο νησί μια ομορφιά διαφορετική από εκείνην του καλοκαιριού. Αν εντοπίσετε μια παπαρουνίτσα πάνω σε κάποιο λουλούδι, μπορείτε να παίξετε με αυτήν για λίγο αλλά αφήστε την ελεύθερο μετά από λίγα δευτερόλεπτα.




Σε γενικές γραμμές, η εντύπωση που μένει στους επισκέπτες από τις διακοπές τους εδώ, είναι ότι η ζωή στην Κύπρο είναι πιο ήρεμη, οι άνθρωποι είναι πιο προσιτοί και τα κτίρια δεν είναι τόσο "απρόσωπα". Για τους ανθρώπους που αναζητούν ποιότητα της ζωής η Κύπρος προσφέρει μια μεγάλη ευκαιρία να αγοράσουν ή να ενοικιάσουν ένα σπίτι.

ΠΗΓΕΣ:https://www.cyprusalive.com/el/main-about/na, youtube.com,

Σάββατο 31 Μαΐου 2025

Οι κοραλλιογενείς σχηματισμοί στην Ελλάδα





Κοραλλιογενή Οικοσυστήματα στην Ελλάδα: Προστατεύοντας τη Θαλάσσια Βιοποικιλότητα






της Ελένης Γκαγκά
Οι κοραλλιογενείς σχηματισμοί μπορούν να χαρακτηριστούν ως ένα από τα σημαντικότερα σημεία ενδιαφέροντος της Μεσογείου. Πρόκειται για ασβεστολιθικούς σχηματισμούς, οι οποίοι «χτίζονται» σε βάθος χιλιάδων χρόνων. Τα κοραλλιοείδή (πολύποδες) εκκρίνουν ανθρακικό ασβέστιο, δημιουργώντας κατ’ αυτόν τον τρόπο τον εξωσκελετό τους. Στη συνέχεια εγκαθίστανται τα ροδοφύκη, δηλαδή ασβεστολιθικά φύκη που σταθεροποιούν τις δομές των κοραλλιών και γεμίζουν τα κενά μεταξύ τους. Η πολυεπίπεδη συσσώρευση αυτών των οργανισμών, λοιπόν, οδηγεί στη δημιουργία βιογενών δομών γνωστών ως κοραλλιογενείς σχηματισμοί [1].Οι παραπάνω σχηματισμοί αναπτύσσονται σε βάθος 70-200 μ. και ευνοούνται από αμυδρό φως [1].

 Αποτελούν ενδιαίτημα για πολλά είδη, ενίοτε σπάνια, όπως είναι το κόκκινο κοράλι (Coraliu mrubrum) και η μεσογειακή φώκια (Monachus monachus), τα οποία απαντώνται στο εθνικό πάρκο Αλοννήσου [2].

 Λόγω της δομικής ποικιλομορφίας τους, οι κοραλλιογενείς σχηματισμοί ευνοούν τη συμβίωση διάφορων οργανισμών.Σύμφωνα με δήλωση της περιβαλλοντικής οργάνωσης «Αρχιπέλαγος», η μη εφαρμογή της υπάρχουσας νομοθεσίας θέτει σε κίνδυνο μη αναστρέψιμης καταστροφής αυτά τα πολύπλοκα και ιδιαίτερα ποικιλόμορφα οικοσυστήματα, κυρίως λόγω της αλιείας με μηχανότρατα [3].

 Η μέθοδος αυτή αποτελείται από συρόμενα εργαλεία, τις επονομαζόμενες «σιδερένιες πόρτες», βάρους έως και 1 τόνο έκαστη, τα οποία βρίσκονται δεμένα στο αλιευτικό σκάφος και σύρονται στον πυθμένα της θάλασσας [3]. Γίνεται αντιληπτό, λοιπόν, πόσο εύκολα διαταράσσεται με αυτό τον τρόπο το πολύπλοκο θαλάσσιο οικοσύστημα.Παρά την ύπαρξη διεθνούς και ευρωπαϊκής νομοθεσίας παρατηρείται μη συμμόρφωση με τους κανονισμούς αυτούς και συχνά αλόγιστη αλιεία ακόμα και σε ενδιαιτήματα προστατευόμενων ειδών. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το δάσος μαύρου κοραλλιού (Antipathella subpinnata) σε βάθος 100 μ. στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου. Το είδος είναι χαρακτηρισμένο ως προστατευόμενο κατά IUCN, αλλά στη θέση που βρίσκεται θεωρητικά είναι νόμιμη και εφαρμόζεται κανονικά η αλιεία με μηχανότρατα [4].

Μια άλλη βασική απειλή για τους κοραλλιογενείς σχηματισμούς αποτελεί η αύξηση της θερμοκρασίας των θαλασσών λόγω της κλιματικής αλλαγής. Τα κοράλλια αναπτύσσουν τα εντυπωσιακά χρώματά τους μέσα από συμβιωτικές σχέσεις με φύκη που αναπτύσσουν. Τα φύκη προσφέρουν ενέργεια στα κοράλλια μέσω της διαδικασίας της φωτοσύνθεσης και τα κοράλλια λειτουργούν ως ξενιστής και προσφέρουν θρεπτικές ουσίες στα φύκη. Η αύξηση της θερμοκρασίας του νερού προκαλεί διαταραχές στη συμβιωτική σχέση τους: τα φύκη εγκαταλείπουν το κοράλλι λόγω του στρες, με αποτέλεσμα αυτό να χάνει το χρώμα του, κάτι που ονομάζεται «λεύκανση» [5].



Πέρα από την αύξηση της θερμοκρασίας του νερού, η κλιματική αλλαγή αποτελεί το αίτιο της οξίνισης των υδάτων. Με αυτό τον όρο περιγράφεται η διαδικασία με την οποία μειώνεται το pH των υδάτων λόγω της απορρόφησης διοξειδίου του άνθρακα. Η οξίνιση μειώνει τη διαθεσιμότητα ανθρακικών ιόντων (CO₃²⁻), τα οποία είναι απαραίτητα για τον σχηματισμό του ασβεστολιθικού εξωσκελετού των κοραλλιών [5]. 

Σε ακραίες περιπτώσεις, ο σκελετός γίνεται πιο αδύναμος και πορώδης, ενώ οι προνύμφες των κοραλλιών δυσκολεύονται να επιβιώσουν λόγω παραμορφώσεων στον σκελετό τους. Σύμφωνα με άρθρο της περιβαλλοντικής οργάνωσης «WWF» υπολογίζεται ότι μέχρι το τέλος αυτού του αιώνα πιθανολογείται να έχουν εξαφανιστεί το 99% των κοραλλιών, γεγονός που σαφώς αποτελεί μη αναστρέψιμη φθορά [6].

Αν και οι κοραλλιογενείς σχηματισμοί στην Ελλάδα δεν είναι τόσο διαδεδομένοι όσο σε άλλες περιοχές του κόσμου, οι υπάρχοντες σχηματισμοί συμβάλλουν σημαντικά στη βιοποικιλότητα και στην υγεία των θαλάσσιων οικοσυστημάτων της χώρας. Πέρα από το εθνικό πάρκο Αλοννήσου που αναφέρθηκε ήδη, αυτοί οι μοναδικοί σχηματισμοί απαντώνται και σε βαθύτερα σημεία της θάλασσας στη Γυάρο [7]. 

Τόσο στη χώρα μας, όσο και ευρύτερα στην περιοχή της Μεσογείου υπάρχει ανελλιπής χαρτογράφηση των υποθαλάσσιων αυτών τοπίων, με μεγάλο περιθώριο διερεύνησής τους.Η συστηματική χαρτογράφηση των κοραλλιογενών σχηματισμών, συμβάλλει στην κατανόηση της κατανομής και της κατάστασής τους, διευκολύνοντας την εφαρμογή στοχευμένων μέτρων προστασίας [8]. 

Η θέσπιση και αποτελεσματική διαχείριση θαλάσσιων προστατευόμενων περιοχών μπορεί να προστατεύσει τους κοραλλιογενείς σχηματισμούς από απειλές όπως η υπεραλίευση και η ρύπανση. Καθίσταται σαφές πως για να ελαχιστοποιηθούν οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής είναι σημαντικό να μειωθεί και η ρύπανση από χερσαίες πηγές, όπως γεωργικά απόβλητα και λύματα [5].Η εμπειρία από διεθνή προγράμματα αποκατάστασης, όπως το "The Big Build", δείχνει τη σημασία της συνεργασίας μεταξύ κυβερνήσεων, μη κυβερνητικών οργανώσεων και τοπικών κοινοτήτων για την επιτυχία τέτοιων πρωτοβουλιών. Το εν λόγω πρόγραμμα εφαρμόστηκε με επιτυχία στην Ινδονησία και στόχευσε στην κατασκευή υποθαλάσσιων δομών που λειτουργούν ως βάσεις για την ανάπτυξη κοραλλιών [9].

Γίνεται κατανοητό ότι θεμέλιο για την προστασία των κοραλλιογενών σχηματισμών και γενικότερα των υποθαλάσσιων οικοσυστημάτων είναι η εκπαίδευση. Μέσα από την υποστήριξη ερευνητικών προγραμμάτων από την πολιτεία και την εφαρμογή καινοτόμων μεθόδων αποκατάστασης σε πρακτικό επίπεδο φαίνεται πως θα υπάρξει αισθητή βελτίωση. Σε συνέχεια της ερευνητικής προόδου ακολουθεί σαφώς η εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση των πολιτών [5]. Η διαδικασία αυτή είναι κρίσιμη για την προστασία του οικοσυστήματος, ενώ παράλληλα διαδίδεται η σημασία της εφαρμογής των μέτρων προστασίας του περιβάλλοντος.
Βιβλιογραφία
«Το κρυμμένο μυστικό» στα βαθιά νερά του Αιγαίου: Τα κοραλλιογενή οικοσυστήματα 7.000 ετών κινδυνεύουν | Η ΡΟΔΙΑΚΗ.https://www.rodiaki.gr/index.php/article/481614/tos (accessed 2025-01-30).


Χλωρίδα και Πανίδα – ΕΘΝΙΚΟ ΘΑΛΑΣΣΙΟ ΠΑΡΚΟ ΑΛΟΝΝΗΣΟΥ ΒΟΡΕΙΩΝ ΣΠΟΡΑΔΩΝ! https://alonissos-park.gr/?page_id=63 (accessed 2025-01-30).


Το ΑΡΧΙΠΕΛΑΓΟΣ και επιστήμονες του RAC/SPA των Ηνωμένων Εθνών ανακαλύπτουν και ερευνούν το κρυμμένο μυστικό του Αιγαίου - Archipelagos. https://archipelago.gr/el/to-archipelagos-ke-epistimones-tou-racspa-ton-inomenon-ethnon-anakaliptoun-ke-erevnoun-to-krimmeno-mistiko-tou-egeou/ (accessed 2025-01-30).


Δάσος από το μαύρο κοράλλι στα νερά του ΒΑ Αιγαίου | Lesvosnews.net. https://www.lesvosnews.net/articles/news-categories/periballon/dasos-apo-mayro-koralli-sta-nera-toy-ba-aigaioy (accessed 2025-01-31).


Το φαινόμενο της λεύκανσης των κοραλλιών: Επιπτώσεις στην ισορροπία των οικοσυστημάτων. OffLine Post. https://www.offlinepost.gr/2024/05/21/leukansh-twn-koralliwn-isorropia-oikosusthmatwn/ (accessed 2025-01-30).


Page not found. Fish Forward (WWF). https://www.fishforward.eu/wp-content/uploads/2019/11/FF_ClimateChangeOceansa (accessed 2025-01-30).


ΓΥΑΡΟΣ. https://www.wwf.gr//ti_kanoume/fysh/prostaeuomenes_perioxes/gyaros/ (accessed 2025-01-30).


ΘΑΛΑΣΣΙΑ ΒΛΑΣΤΗΣΗ Χαρτογραφείται η ποσειδωνία. https://www.emakedonia.gr/thalassia-vlastisi-chartografeitai-i-poseidonia-98228 (accessed 2025-01-30).

The Big Build: Ένα πρόγραμμα αποκατάστασης κοραλλιογενών υφάλων που γράφει ιστορία | Mars Ελλάδα. https://www.mars.com/el-gr/news-and-stories/articles/the-big-build-ena-programma-apokatastasis-koralliogenon-yfalon-poy-grafei (accessed 2025-01-30).

ΠΗΓΕΣ:https://www.envinow.gr/post/koralliogeni-oikosystimata-stin-ellada-prostatevontas-ti-thalassia-viopoikilotita youtube.com,https://www.patmosnews.gr/16-articles/drink/9765-under-the-pole

Τετάρτη 30 Απριλίου 2025

Ανεβαίνοντας τον Ψηλορείτη Ποίημα Γιώργου Δ.Πολυκράτη - O «Αντάρτης της ειρήνης» Μνημείο στον Ψηλορείτη




ΑΝΕΒΑΙΝΟΝΤΑΣ ΤΟΝ ΨΗΛΟΡΕΙΤΗ


Η στράτα του μεσημεριού

βαρύ μου έκανε το φως


καθώς ο ήλιος ζύγιαζε

την ζέστα του επάνω στο κορμί μου

και στην σκιά μιάς κουμαριάς

έβαλα προσκεφάλι μου την γη.

Κι΄ως το αφτί μου ακούμπησε στο χώμα

ήταν σαν ν΄άκουσα αιφνίδια

την μυστική της απαλή αναπνοή.

Και μου εφάνει ακόμα

μεσ΄στου φωτός τ΄απέραντο το θάμπος

σαν θάλασσα ν΄απλώνεται ως το ξάγναντο

πολυάμπελος ο κάμπος...

Χρόνια της άσκοπης περιήγησης

και της νεανικής ανεμελιάς

πόσο μου λείπετε! Μα τώρα στων βουνών

και των καιρών τα διάσελα

όλο και πιο βαρύ με δένει βάδισμα.

Κόπος το πέρασμα του Χρόνου

όταν το σώμα πια δεν συμπορεύεται

με την ψυχή. Μένει μονάχα

θλίψη απροσδιόριστη να μ΄εξουσιάζει

κι΄απ΄το κατάκορφο την δύση ν΄ατενίζω

που καθώς σβήνει, πορφυρή,

με ξεστοχάζει!


Γιώργος Δ.Πολυκράτης

Ποιητής

Από την ποιητική συλλόγη "Η ΠΑΤΟΥΣΑ ΤΟΥ ΗΛΙΟΥ"

Εκδόσεις Σ.Ι.Ζαχαρόπουλος(2015)





Ο φτερωτός Άγγελος που "κείτεται" στον Ψηλορείτη
O «Αντάρτης της ειρήνης» που φαίνεται μόνο από ψηλά






Κείμενο και βίντεο: Νίκος Σαράντος

Σε ένα άγνωστο για τον πολύ κόσμο, ιδιόμορφο και εντυπωσιακό μνημείο, με βαριά ιστορία, θα σας ταξιδέψω μέσα από το drone μου και την φωνή του Νίκου Ξυλούρη, σήμερα.
Ανεβαίνοντας τον Ψηλορείτη στα 1450 περίπου μέτρα αντικρίζουμε το οροπέδιο της Νίδας με το Ιδαίον Άντρο την σπηλιά του Δία.




Πέτρα, βουνό, χαράκια… Τόπος με άγρια ομορφιά, που με έναν ανεξήγητο τρόπο σου γεμίζει την ψυχή με ζεστασιά, σε αγκαλιάζει και σε κάνει ένα με αυτόν.
Εκεί κρυβόντουσαν και δρούσαν αντάρτικες αντιστασιακές ομάδες και κάτοικοι από τα γύρω χωριά που έδιναν τον αγώνα τους ενάντια στα Γερμανικά στρατεύματα κατοχής
Κάθε πέτρα του Ψηλορείτη έχει και μια αιματοβαμμένη ιστορία να διηγηθεί από την ηρωική αντίσταση των κατοίκων των γύρο χωριών και τις θηριωδίες που έκαναν οι Γερμανοί ναζί. Με εκτελέσεις, βασανισμούς και το μαρτυρικό ολοκαύτωμα των Ανωγείων.




Οι κάτοικοι των Ανωγείων ήταν αυτοί που βοήθησαν την Γερμανίδα γλύπτρια Καρίνα Ρεκ όταν στα τέλη της δεκαετίας του 1980 αισθάνθηκε την ανάγκη να ζητήσει συμβολικά συγνώμη εκ μέρους των συμπατριωτών της, κατασκευάζοντας τον «Αντάρτη της ειρήνης». Ένα μνημείο αφιερωμένο την ειρήνη μεταξύ των λαών και παράλληλα φόρος τιμής τους ανυπόταχτους Κρητικούς αντιστασιακούς.

Ο «Αντάρτης της ειρήνης» έχει την μορφή φτερωτού Αγγέλου που κείτεται στο χώμα. Μέρος του αριστερού του ποδιού και χεριού είναι μέσα στο χώμα και συμβολίζουν το δέσιμο με τη γη. Το σχήμα του δεν φαίνεται από το ίδιο ύψος στο έδαφος, παρα μόνο από ψηλά. Αυτό του προσδίδει και μια ιδιαίτερη μοναδικότητα ως ένα γλυπτό που διακρίνεται σωστά μόνο από εναέρια μέσα σε υψόμετρο κάθετα επάνω του ή απο δορυφόρο. Έχει μήκος 30 και πλάτος 10 μέτρα και το δεύτερο αλλά εξίσου σημαντικό στοιχείο που κάνει το μνημείο ακόμα πιο σημαντικό, είναι ότι κατασκευάστηκε από τις πέτρες που είχαν τοποθετήσει οι ντόπιοι στο οροπέδιο της Νίδας για να μην μπορούν να προσγειώνονται τα Γερμανικά πολεμικά αεροσκάφη.




Η κατασκευή του τελείωσε το 1990 και τα έξοδα πληρώθηκαν από το Υπουργείο Τουρισμού της Γερμανίας. Η Καρίνα που έζησε κάποια χρόνια στα Ανώγεια και θεωρείται πλέων Κρητικιά είχε δηλώσει από την αρχή «ούτε δραχμή δεν θα διαθέσει Έλληνας για το έργο αυτό, γιατί κάθε μάρκο από συμπατριώτες μου θα είναι και μια πέτρα λήθης και συγγνώμης που θα επιτρέψει το μεγαλείο της συναδέλφωσης και της ειρήνης».

Αν θελήσετε να επισκεφτείτε το μνημείο, βρίσκεται στο Ανατολικό άκρο το οροπεδίου της Νίδας στην τοποθεσία “Γριά Αλουτσά” και μπορεί να περάσετε από δίπλα του χωρίς να το αναγνωρίσετε. Θα σας φανεί σαν μια συστάδα από πέτρες. Θα μπορέσετε να πάρετε μια ιδέα, υπό γωνία, για το σχήμα του μόνο ανεβαίνοντας στους γύρω λόφους. Αξίζει…


ΠΗΓΕΣ:https://www.mcnews.gr/logotexnia/poihsh/anevainontas-ton-psiloriti-poihma-tou-giorgou-polikrati.html,https://www.cretalive.gr/kriti/o-fterotos-aggelos-poy-keitetai-ston-psiloreiti, youtube.com,https://agonaskritis.gr/,






Δευτέρα 31 Μαρτίου 2025

Κεντρική Εύβοια Οκτωνιά Αυλωνάρι Άγιος Γεώργιος- Ιερά μονοπάτια Μεσαιωνικά Μνημεία της Εύβοιας



ΑΥΛΩΝΑΡΙ, Χωριό, ΚΑΡΥΣΤΙΑ

Το Αυλωνάρι απέχει 66 χιλιόμετρα από τη Χαλκίδα και βρίσκεται στις θέσεις "Γούβα" και "Στέρνα". Μας καλωσορίζει με τον καταπράσινο οικισμό Δάφνη, για να ακολουθήσουν μετά οι υπόλοιποι οικισμοί του, Λοφίσκος, Χάνια και Ελαία.



Είναι μια γραφική κωμόπολη χτισμένη σε ένα λόφο, στην κορυφή του οποίου βρίσκεται ο πέτρινος φύλακας της πόλης, ο βενετσιάνικος πύργος, που περιμένει να τον εξερευνήσετε και η εκκλησία του Αγίου Νικολάου από όπου θα θαυμάσετε την πανοραμική θέα που προσφέρει.



Ο αρχαίος Αυλών της Εύβοιας, εικάζεται από τους μελετητές ότι βρίσκεται στη θέση εκείνη που βρισκόταν η ιστορική πόλη Οιχαλία. Μέσα στην πορεία του στο χρόνο το Αυλωνάρι γνώρισε πολλούς κατακτητές και έζησε σημαντικές ιστορικές στιγμές. Εζησε τις εισβολές των Ενετών, των Λομβαρδών, των Γενοβέζων, τα χνάρια των οποίων παραμένουν ακόμα και σήμερα με τη μορφή των κάστρων. Δεν απέφυγε τη σκληρή μοίρα των υπόλοιπων ελληνικών περιοχών υποκύπτοντας στην τουρκική σκλαβιά.
Αδιάψευστος μάρτυρας της οικονομικής ακμής του Αυλωναρίου, τα αρχοντικά του χωριού, τα οποία είναι χτισμένα με μάρμαρο και πέτρα, με σιδερένια κιγκλιδώματα και με σπάνιες τοιχογραφίες στο εσωτερικό τους.




Η περιοχή Κάναλης μια πανέμορφη ποταμιά με πυκνή βλάστηση, όπου διασώζονται τέσσερις νερόμυλοι, θα γοητεύσει τον ταξιδιώτη και θα τον ξεδιψάσει με το χωνευτικό νερό της βρύσης της.

                                    



ΟΚΤΩΝΙΑ, Κωμόπολη, ΚΑΡΥΣΤΙΑ

Κωμόπολη σε απόσταση 7χμ. ΒΑ του Αυλωναρίου, στο βορινό κάθισμα του βουνού Καλιμάνι. Συνδέεται με το Αυλωνάρι με ασφαλτοστρωμένο δρόμο.
Η θέση της είναι περίβλεπτη και μαγευτική. Δεσπόζει σαν θαυμάσιος εξώστης του βουνού, ατενίζοντας προς το ολογάλανο Αιγαίο.
Το Κάστρο της Οκτωνιάς λέγεται και "Κάστρο της Μεγάλης Σπηλιάς" και "Graspilea" από τη σπηλιά που είναι κοντά του στα νοτιοανατολικά, στη θέση "Πηγάδι", πίσω από τη Ζωοδόχο Πηγή, προς το βουνό. Βρίσκεται σε ένα βραχώδες μαστοειδές ύψωμα που είναι συνέχεια του βουνού της Οκτωνιάς και στα δεξιά του δρόμου που οδηγεί από τις συνοικίες "Αλώνια" και "Παναγιά" προς το Καρβούνι. Η θέα είναι φανταστική, η ανάβαση με αυτοκίνητο προς τα ανατολικά του, από το δρόμο που οδηγεί στο εξωκλήσι της Ζωοδόχου Πηγής, είναι εύκολη.'



Πολύ ωραίες παραλίες βρίσκονται ανατολικά, Μουρτερή, Μερκούριου, Μπουρνιάς και Αϊλή.
Η Μουρτερή είναι μικρός οικισμός στην ακτή του Αιγαίου και στα ανατολικά της εκβολής του Νηλέα ποταμού. Απέχει από το Οριό 6 χλμ. και από την Οκτωνιά 7 χλμ. Πλαισιώνεται από ωραία και εκτεταμένη παραλία με ολοκάθαρη αμμουδιά και καταγάλανα νερά, η οποία θεωρείται μια από τις δέκα ωραιότερες παραλίες της Ελλάδας.
Στην παραλία Μπουρνιάς προβλέπεται η δημιουργία αλιευτικού καταφυγίου, διότι ο φυσικός σχηματισμός του όρμου αποτελεί καταφύγιο των ψαράδων.




Πανέμορφη παραλία της Οκτωνιάς είναι το Καλάμι, που σχηματίζει δύο μικρούς κόλπους. Η παραλία διακρίνεται για την υπέροχη φυσική ομορφιά της, τα πολύχρωμα βότσαλα και τους πολύχρωμους βράχους.
Η πρόσβαση στον ένα κόλπο γίνεται μόνο από τη θάλασσα κάτι που προσδίδει ιδιαίτερη μαγεία στην παραλία. Η άμμος και τα χρωματιστά βότσαλα συνθέτουν ένα μαγευτικό ψηφιδωτό, κάτω από τη φυσική σκιά που σχηματίζουν οι ελιές που στέκονται στην πλαγιά.
Στην περιοχή υπάρχουν αρκετές σπηλιές, όπως η Μπότη, ή Τρύπα. Σπηλιά κατακόρυφη, που το βάθος της φθάνει τα 13-14μ. Το κατέβασμα γίνεται με σχοινί.



Επίσης γνωστές σπηλιές είναι της Τρυπητής, η Χαιροσπηλιά ή Ρέμα πάνω από το Καρβούνι, η Σπηλιά Ρέμα στο Καρβούνι, η Μεγάλη Σπηλιά στη θέση Πηγάδι κοντά στο Καστρί και άλλες μικρότερες.



ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ, Χωριό, ΚΑΡΥΣΤΙΑ

Χωριό κτισμένο στην προσήνεμη πλευρά δύο λόφων. Συγκοινωνεί με παρακαμπτήριο οδό από το Αυλωνάρι. Χαρακτηριστική είναι η εκκλησία του Αγίου Γεωργίου, από την οποία πήρε και το όνομά του.
Ο Αγιος Γεώργιος προσφέρεται για ένα ταξίδι μέσα στην ιστορία, με τη βοήθεια των πλούσιων αρχαιολογικών ευρημάτων που συναντάμε διάσπαρτα. Στους πρόποδες του λόφου Καστρί, στη νοτιοδυτική του πλευρά έχουν βρεθεί πολλές επιτύμβιες πλάκες, μια εκ των οποίων βρίσκεται εντοιχισμένη στη βορειοδυτική πλευρά του Ιερού Ναού Αγίου Γεωργίου. Στην περιφέρεια του Αγίου Ιωάννου "Χόνδρους" το 1970 ανακαλύφθηκαν ομαδικοί τάφοι.

            

Στη θέση "Ριζόκαστρο", στους πρόποδες του λόφου είναι το Κάστρο ή Καστρί, η ακρόπολη της Αρχαίας Οιχαλίας. Στη θέση "Μονόχωρο" υπάρχει θολωτός Μυκηναϊκός τάφος. Στο τοπωνύμιο "Κάμπος" νοτιοδυτικά του χωριού, αμέσως μετά τη λιθόκτιστη γέφυρα για τον Αγιο Λουκά βρέθηκαν κατά καιρούς μαρμάρινες σαρκοφάγοι, θεμέλια τοίχων σπιτιών αρχαίας πόλης και όστρακα.

             

Λέγεται ότι στη θέση Παλαιοχώρα υπήρχε τμήμα οδού με σκυρόστρωμα. Με την οδό αυτή, υπάρχουν πληροφορίες, ότι επικοινωνούσε η αρχαία Οιχαλία με την Ερέτρια, ενώ έχει βρεθεί λιθόστρωτος δρόμος σε τρία σημεία, με τον οποίον επικοινωνούσαν με τον Πορθμό και με τους Δήμους Βουδιόχεν, Οιχαλία, Τάμυνες και Κωμαείς.

Στη θέση "Γούβες", ανακαλύφθηκαν πολλοί αρχαίοι τάφοι και ένας θολωτός Μυκηναϊκής εποχής. Η ηλικία του προσδιορίστηκε 3.000 έτη. Τα κτερίσματα του τάφου βρίσκονται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Αθηνών.
Συνεχίζοντας την περιήγησή μας σε αυτήν την περιοχή καταγράφουμε από βιβλιογραφικές αναφορές ότι Ανατολικά του χωριού και σε απόσταση 3 χιλιομέτρων υψώνεται ο λόφος "Καστρί" όπου ήταν η Αρχαία Οιχαλία.


  Απέναντι από το λόφο αυτό σώζονται τα ερείπια ναού "Παναγίτσα στους Χόνδρους" και "Σωτήρας" προς το Δαφνόρεμα. Στη θέση "Κάραβος" υπήρχε οικισμός και στη θέση "Κομνηνού" ερείπια αρχαίων κτιρίων.Τάφοι, πιθάρια και άλλα ιστορικά ευρήματα μαρτυρούν την ύπαρξη μεγάλου αγροκτήματος, οικογένειας ή στρατηγού των βυζαντινών αυτοκρατόρων Κομνηνών. Στη θέση "Χαλαμπρέζα" ή αλλιώς "Δαφνόρεμα" μικρός οικισμός, αποδεικνύει τη μεγάλη ακμή που γνώρισε στα χρόνια της Φραγκοκρατίας. Στη θέση "Καμίνια" ή αλλιώς "Μνήματα" ανακαλύφθηκε χριστιανικό νεκροταφείο του χωριού που είχε καθολικό την "Παλιοεκκλησιά". Στη θέση "Σταυροδρόμια" βρέθηκαν χαλάσματα γυναικείας μονής.


Στο λόφο, βορειοδυτικά του χωριού, με την ονομασία "Τσεραπία", "Αλωνάτσι", "Βασιλική", "Παλάτι" μπορούμε να δούμε μαρμάρινες σαρκοφάγους, που χρησιμοποιούνταν ως λεκάνες συλλογής λαδιού στα χειροκίνητα ελαιοτριβεία του χωριού. Στη Βασιλική και το Παλάτι αναφέρει η παράδοση ότι ήταν ο αρχαίος δήμος της Ερέτριας, πιθανόν ο "εξ Ωου".
Η περιοχή είναι γεμάτη από ερείπια βυζαντινών ναών, που μαρτυρούν την ύπαρξη πολλών οικισμών κατά τη βυζαντινή περίοδο.
Το κείμενο παρατίθεται το Μάρτιο 2003 από τουριστικό φυλλάδιο (1999) του Δήμου Αυλώνος.


ΠΗΓΕΣ:https://www.gtp.gr/, youtube.com, facebook AVLONARI,such a lovely place ,Stefanos Corvesis, https://oktonia.weebly.com/sights.html,
https://ghettomagazine.gr/,

 

Παρασκευή 28 Φεβρουαρίου 2025

Κεφαλονιά: Η ανάβαση στο όρος Αίνος από τις κορυφαίες διαδρομές στην Ελλάδα



ΤΟΥ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΤΡΙΤΑΡΗ


Σε ένα ελληνικό νησί δεν πηγαίνεις για τα βουνά του. Ομως η Κεφαλονιά δεν είναι ένα νησί σαν όλα τα άλλα. Και το βουνό της, ο Αίνος, είναι ένας χώρος υψηλής γεωλογικής και αισθητικής δραματουργίας που όμοιά της δεν υπάρχει στην Ελλάδα.



Για τον περισσότερο κόσμο οι διακοπές στην Κεφαλονιά είναι ταυτισμένες με το καθηλωτικό υπερθέαμα του Μύρτου, τα χρωματιστά αραδιασμένα χωριά με την ομοιοκαταληξία εις «-άτα» και εκείνο το ηδύποτο ηχόχρωμα των ανθρώπων της που δεν μπορείς παρά να λατρέψεις. Ομως για εκείνους που θα πάρουν την απόφαση να αφήσουν την καλοκαιρινή ραστώνη του ακτών του Ιονίου και να ανέβουν προς τον Αίνο, η εμπειρία θα είναι καταλυτική. Και είναι σίγουρο ότι θα καταγραφεί ως μία από τις πιο ξεχωριστές σελίδες στις ταξιδιωτικές τους αναμνήσεις.




Ο Αίνος δεν είναι ένα ακόμα βουνό της Ελλάδας. Δεν είναι καν το ψηλότερο, δεν είναι ούτε το πιο άγριο ή εκείνο που προσφέρεται για χιλιοταγκαρισμένες social αναρτήσεις. Εχει όμως ένα ξεχωριστό χάρισμα. Να σε κάνει δικό του από την πρώτη φορά που θα τον επισκεφτείς. Και να θέλεις να επιστρέψεις διαρκώς σε αυτόν, σε όσα σου αποκάλυψε περιδιαβαίνοντας τα έλατα και τα μονοπάτια του. Δεν είναι μόνο αυτή η πρωτόγνωρη αίσθηση της απόδρασης από τον ασφυκτικό κλοιό της θαλασσινής ξαπλώστρας και των 40 κάθιδρων βαθμών, περνώντας μέσα σε λιγότερο από μία ώρα στην επικράτεια της σκιάς και της ζακέτας που επιβάλλει το δροσερό αεράκι των 20 βαθμών Κελσίου στην κορυφή του.



Δεν είναι η φήμη που συνοδεύει το οικοσύστημά του ως κάτι μοναδικό για τη χώρα μας, που του έδωσε και δικαιωματικά τον χαρακτηρισμό του Εθνικού Δρυμού από το 1962 κιόλας (και τον έσωσε, όσο αυτό ήταν δυνατό, από την πλήρη καταστροφή και τις πυρκαγιές). Ούτε είναι οι μακρές ιστορικές αναφορές, οι χαμένες στην αρχαιότητα, για εκείνο το παράξενο νησιώτικο βουνό με τα δάση, το ιερό του Δία με τις θυσίες και τις τελετές λατρεία και τους θρύλους για τον φτερωτό δράκο που έβρισκε εκεί καταφύγιο. Ο Αίνος είναι το δημιούργημα της ταραγμένης γεωλογικής πλοκής μιας λωρίδας γης που εδώ και αιώνες τρέμει και αλλάζει και βρίσκεται μονίμως σε μία «κουνημένη» κατάσταση, όπως ακριβώς και οι «κουρλοί» κάτοικοί της. Η Κεφαλονιά είναι μία πολύπλοκη σύνθεση ελληνικότητας, συνδυασμένη με εκείνη την ιταλική αύρα των Επτανήσων και μια ντόπια ιδιο-τροπία που την κάνει έναν τόπο μιας απλόχερης ευζωίας.


Μέσα σε αυτό το multiplex εικόνων και εντυπώσεων της Κεφαλονιάς, ο Αίνος έρχεται να προστεθεί ως μία αισθητική κορύφωση, μοναδική για ελληνικό νησί. Με ύψος που φθάνει τα 1.628 μέτρα, είναι το δεύτερο ψηλότερο βουνό που υπάρχει εκτός της ηπειρωτικής Ελλάδας. Αυτό που τον κάνει ακόμα πιο ξεχωριστό είναι ότι καλύπτεται στο μεγαλύτερο μέρος του με ένα μοναδικό στη χώρα μας δάσος, το οποίο αποτελείται κατά κύριο λόγο από ένα ενδημικό είδος, την Κεφαλληνιακή Ελάτη. Ενα δέντρο σχεδόν καλλιτεχνικής λεπτότητας, που γίνεται αρκετά ψηλό, φθάνει και τα 35 μέτρα, και το κύριο χαρακτηριστικό του είναι το βαθύ πράσινο χρώμα. Λόγω αυτού του σκούρου χρώματος και την αίσθηση που δίνει από μακριά το βουνό καθώς υψώνεται ακμαίο μέσα στην αχλή του Ιονίου, οι Ενετοί το είχαν ονομάσει Monte Nero, δηλαδή «Μαύρο Βουνό». Και χρησιμοποιούσαν και αυτοί το ξύλο του, όπως και για αιώνες πριν, στην κατασκευή πλοίων ή σε άλλες απαιτητικές χρήσεις όπου ήταν περιζήτητη η αξιοζήλευτη αντοχή του.





Εκτός από το πανέμορφο έλατο, ο Αίνος έχει και μία ιδιαίτερα πλούσια πανίδα, με ζώα που έχουν βρει εκεί καταφύγιο, λόγω και του ευεργετικού νομικού πλαισίου του Εθνικού Δρυμού. Από τις πιο ενδιαφέρουσες συναντήσεις -αν είστε τυχεροί- είναι τα περίφημα άλογα του Αίνου, για την καταγωγή και την προέλευση των οποίων οι γνώμες διίστανται. Κάποιοι υποστηρίζουν ότι πρόκειται για αρχαία ράτσα λόγω του μικρού τους μεγέθους. Ομως το πιθανότερο είναι να πρόκειται για άλογα που έχουν μεταφερθεί παλαιότερα από απέναντι, πιθανόν από την Ηπειρο, και κατά την Κατοχή αφέθηκαν να ζουν ελεύθερα πλέον στο βουνό. Αν είστε τυχεροί και τα συναντήσετε στη βόλτα σας (συνήθως στην περιοχή γύρω από το μοναστήρι της Ζωοδόχου Πηγής, αλλά όχι μόνο) να θυμάστε ότι τα ελάχιστα που έχουν απομείνει επιβιώνουν σε ελεύθερη κατάσταση και καλό θα ήταν να συνεχίσουν έτσι χωρίς παρεμβολές από τις ανθρώπινες δραστηριότητες.


Η ανάβαση στο βουνό από τις πόλεις και τις παραλίες του νησιού μπορεί να γίνει με αυτοκίνητο εύκολα και γρήγορα. Ή και με τα πόδια, από μονοπάτια που ανηφορίζουν από κάθε πλευρά του. Και οι δύο επιλογές οδηγούν σε μία και μόνη κορύφωση: την καθηλωτική θέα που μπορεί να απολαύσει κανείς από την κορυφή Μέγας Σωρός στα 1.628 μέτρα. Από εκεί ολόκληρη η Κεφαλονιά μοιάζει σαν να περνά μπροστά σας από το παράθυρο αεροπλάνου. Μάλιστα, σε ημέρες με καθαρή ατμόσφαιρα, μπορεί κανείς να δει πεντακάθαρα τη Ζάκυνθο, την Ιθάκη αλλά και τα βουνά της Αιτωλοακαρνανίας και της Πελοποννήσου. Δεν θα ήταν υπερβολή να πούμε ότι η θέα από την κορυφή του Αίνου είναι μία από τις πιο high definition εικόνες που μπορεί να απολαύσει κάποιος σε οποιοδήποτε βουνό της Ελλάδας.


Εχοντας ολοκληρώσει τη βόλτα σας με την ανάβαση στην κορυφή, υπάρχουν πολλές επιλογές για να παρατείνετε την παραμονή σας στο βουνό και να καθυστερήσετε την επιστροφή στη βουή της παραλίας. Οσοι αντέχουν μπορούν να συνεχίσουν πεζή την περιδιάβαση του δάσους, σε πέντε καλά σηματοδοτημένα και σχετικά εύκολα μονοπάτια, ανακαλύπτοντας διαρκώς καλά κρυμμένα μυστικά, όπως κάποιες μικρές σπηλιές ή τα υπολείμματα από το δρακόσπιτο του Αίνου που κρέμεται στην άκρη ενός γκρεμού με θέα που -κυριολεκτικά!- κόβει την ανάσα.






Ιδίως την άνοιξη, όταν η φύση έχει βάλει τα καλά της, με τα σπάνια ενδημικά φυτά του βουνού να βρίσκονται στη δόξα της ανθοφορίας τους και τα νερά να κάνουν αισθητή την παρουσία τους, ο Αίνος μετατρέπεται σε ένα εντατικό σεμινάριο βιοποικιλότητας για τους δραστήριους περιπατητές και φυσιολάτρες. Οσοι απέχουν από αυτού του είδους τις κοπιώδεις ενασχολήσεις μπορούν να απολαύσουν εποχούμενοι σε χαλαρούς ρυθμούς την ασφάλτινη διαδρομή μέσα στο δάσος. Και να κάνουν αρκετές στάσεις ώστε να καταγράψουν σε ψηφιακές κάρτες, αλλά και σε ανάλαφρες ανάσες, ένα τοπίο που θα τους μαγέψει. Είπαμε, ο Αίνος και η ανάβαση σε αυτόν δεν είναι μία ακόμα διαδρομή κάπου σε κάποιο νησί της Ελλάδας. Είναι πολύ περισσότερο μία αναπάντεχη μύηση στο ωραίο και στο υψηλό. «Αίνος ευφραίνει καρδίαν» θα λέγαμε παραφράζοντας το γνωστό ρητό. Και το αισθητικό μεθύσι από μια βόλτα στον Αίνο είναι σίγουρο ότι θα σας συνοδεύει για πάντα.


Tips

• Η διαδρομή προς την κορυφή του βουνού γίνεται εύκολα από οποιοδήποτε αυτοκίνητο, καθώς ο δρόμος είναι πλέον ασφαλτοστρωμένος μέχρι και τις κεραίες.
• Η οδήγηση μέχρι το τέλος του ασφαλτοστρωμένου δρόμου είναι μία από τις πιο απολαυστικές σε ολόκληρη την Ελλάδα. Το πυκνό ελατόδασος με τα πανύψηλα δέντρα είναι μία εικόνα που δεν περιμένει κανείς να συναντήσει σε καλοκαιρινές διακοπές σε νησί.
• Το καλοκαίρι, ιδίως όταν έχει αέρα, ο Εθνικός Δρυμός κλείνει για τον φόβο της πυρκαγιάς. Πριν ξεκινήσετε για την ανάβαση καλό θα ήταν να ενημερωθείτε από την Πυροσβεστική αν είναι ανοιχτός ο δρόμος.
• Ακόμα και το καλοκαίρι φροντίστε να έχετε μαζί σας μία ζακέτα. Η διαφορά θερμοκρασίας θα σας καταπλήξει, ιδίως αν μαζευτούν σύννεφα, κάτι που συμβαίνει συχνά.
• Τον χειμώνα το βουνό είναι ακόμα πιο όμορφο και γεμάτο μυστήριο. Αν και σε περίπτωση χιονόπτωσης χρειάζεται οπωσδήποτε αλυσίδες και πολύ προσοχή.
• Κάνετε μία στάση στο Περιβαλλοντικό Κέντρο Αίνου, λίγο πριν φτάσετε στην κορυφή. Ενα κτίριο ιταλικής αρχιτεκτονικής που χτίστηκε επί Μεταξά και ανακατασκευάστηκε πρόσφατα ώστε να φιλοξενήσει μία μόνιμη έκθεση για το φυσικό κάλλος του Δρυμού. Εκτός από την ενημέρωση για όσα σας περιμένουν στο δάσος, διαθέτει και εξαιρετική θέα προς το Αργοστόλι και ολόκληρη την Κεφαλονιά.
• Το μονοπάτι για την κορυφή είναι καλά σηματοδοτημένο και σχετικά εύκολο για όσους το επιχειρήσουν. Παρκάρετε το αυτοκίνητο στον χώρο στις κεραίες, μπαίνετε στον χωματόδρομο και από εκεί χρειάζεται λίγο περισσότερο από μισή ώρα για να βρεθείτε στην κορυφή. Καλό θα ήταν να έχετε μαζί σας ένα ζευγάρι αθλητικά ή ορειβατικά παπούτσια και όχι τα πέδιλα της παραλίας αν το επιχειρήσετε. Το καλοκαίρι φροντίστε να το κάνετε όσο γίνεται πιο νωρίς.
• Πάρτε μαζί σας φαγητό και νερό για μια -ή και περισσότερες- στάσεις είτε μέσα στο δάσος, είτε ψηλά στην κορυφογραμμή με την ασύλληπτη θέα. Ενα πικ-νικ μέσα στον ελαφρύ αέρα του βουνού, μακριά από την φασαρία των μπιτσόμπαρων και την υγρασία της παραλίας, είναι ότι πιο αναζωογονητικό θα κάνετε στις διακοπές σας στην Κεφαλονιά. Και σίγουρα θα αποτελέσει την κορυφαία στιγμή των αναμνήσεών σας από το νησί και όχι μόνο.



Γνωρίζατε ότι;
Στον Αίνο λειτουργεί το πρώτο στην Ελλάδα «Διεθνές Πάρκο Σκοτεινού Ουρανού». Ενα τέτοιο «πάρκο» είναι μία περιοχή που διαθέτει εξαιρετική ποιότητα νυχτερινού ουρανού, με μηδενική φωτορύπανση, το οποίο επιτρέπει την όσο πιο καθαρή θέα στον νυχτερινό ουρανό και τα άστρα. Το «πάρκο» αυτό προστατεύεται από ειδικούς κανονισμούς και προσφέρεται όχι μόνο για επιστημονική αλλά και για εκπαιδευτικές και πολιτιστικές δραστηριότητες. Ο νυχτερινός ουρανός αποτελεί έναν φυσικό πόρο που πέρα από την περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση σχετικά με τις επιπτώσεις της φωτορύπανσης μπορεί να λειτουργήσει θετικά και ως πόλος έλξης ενός διαφορετικού τουρισμού, του αστροτουρισμού. Οσοι λοιπόν θέλετε να μάθετε τον μαγικό κόσμο της αστροπαρατήρησης ή της φωτογράφισης των άστρων, ή απλά θέλετε να περάσετε μια μαγική νύχτα στην κορυφή του Αίνου, μπείτε στην ιστοσελίδα https://aenosdarkskypark.gr/ όπου υπάρχουν οι απαραίτητες πληροφορίες και τα τηλέφωνα των αρμοδίων που θα σας κατατοπίσουν για τα περαιτέρω.
Εισαγωγική φωτογραφία: Getty Images / Ideal Image




ΠΗΓΕΣ:https://www.kefaloniapress.gr/,youtube.com,



Παρασκευή 31 Ιανουαρίου 2025

Τα πανέμορφα χωριά του Ασπροποτάμου



Aνάμεσα στα Τζουμέρκα, το Μέτσοβο και το Περτούλι, στο δυτικό τμήμα του Νομού Τρικάλων, στη νότια Πίνδο, βρίσκονται τα χωριά του Ασπροποτάμου (Αχελώου). Τριγυρισμένα από βουνά με έλατα και μεγάλες χαράδρες, αλλά και από ένα εκτεταμένο δίκτυο ρεμάτων και μικρών ποταμών που σχηματίζουν τον Αχελώο, έχουν ελάχιστους μόνιμους κατοίκους, αλλά περίσσεια ομορφιά.Στη νότια Πίνδο, ανάμεσα σε ποτάμια, βουνά και «άγρια» φύση, θα βρείτε τα πανέμορφα χωριά του Αχελώου, που αν και ερημώνουν το χειμώνα, αποτελούν τέλειους προορισμούς για αποδράσεις την άνοιξη και το καλοκαίρι.


Χαλίκι, Ανθούσα, Κατάφυτο, Στεφάνι, Κρανιά, Καλλιρρόη, Πολυθέα και Αγίας Παρασκευή. Τα περισσότερα από αυτά είναι βλαχοχώρια που άκμασαν παλιότερα και όλη η περιοχή, με συνολική έκταση 20.094 εκταρίων, είναι πλέον ενταγμένη στον εθνικό κατάλογο του ευρωπαϊκού δικτύου Natura 2000.
Τα χωριά αυτά, αποτελούσαν ανέκαθεν τόπους θερινής κατοικίας, καθώς οι Βλάχοι ξεκινούσαν για τα βουνά μόλις έλιωναν τα χιόνια. Αυτό οφειλόταν στο ότι η πλειοψηφία των κατοίκων τους ήταν βοσκοί και τυροκόμοι. Σήμερα οι κάτοικοί τους ζουν κυρίως στα Τρίκαλα, στην Αθήνα και στα Φάρσαλα, ασκώντας ποικίλα επαγγέλματα και επιστρέφουν και πάλι σε αυτά την άνοιξη και το καλοκαίρι. Δυστυχώς, αρκετά παλαιά κτήρια των χωριών, έχουν καταρρεύσει.




Το χωριό Ανθούσα

Όλα τα χωριά είναι πανέμορφα, χτισμένα σε ειδυλλιακές τοποθεσίες και σε υψόμετρο από 950 έως και 1480 μέτρα, μέσα στα έλατα και δίπλα στο ποτάμι. Σε κάθε χωριό θα βρείτε μια κεντρική πλατεία με έναν πλάτανο και την παραδοσιακή βρύση, αλλά και μια πετρόκτιστη εκκλησία.
Γραφικά καλντερίμια οδηγούν στις εξοχικές τοποθεσίες των χωριών, σε σημεία με ωραία θέα και πηγές όπου υπάρχουν διάσπαρτα πολλά ξωκλήσια. Η αρχιτεκτονική των παλιών παραδοσιακών σπιτιών, είναι ηπειρώτικη και οι ντόπιοι τεχνίτες τα έχτισαν στις αρχές του αιώνα χρησιμοποιώντας την πέτρα της περιοχής. Είναι δίπατα με στενά παράθυρα και ένα μικρό μπαλκόνι, συχνά στολισμένο με κατιφέδες και βασιλικούς.
 


Το μεγαλύτερο από τα χωριά της κοινότητας είναι η Κρανιά, χτισμένο σε υψόμετρο 1.150 μέτρων και σε απόσταση 72χλμ από τα Τρίκαλα. Όπως τα περισσότερα χωριά της περιοχής, ερημώνει το χειμώνα, ενώ το καλοκαίρι ο πληθυσμός της ξεπερνά τους 3.000 κατοίκους και ο πραγματικός της πληθυσμός είναι 363 κάτοικοι(απογραφή 2001).

Κατά το παρελθόν υπήρξε σπουδαίο κέντρο παραγωγής και εμπορίας μάλλινων υφασμάτων, τα οποία έμειναν ονομαστά ως «σκουτιά κρανιώτικα». Ο Κρανιώτικος, παραπόταμος του Ασπροποτάμου, χωρίζει στα δύο το χωριό, αποτελώντας παράλληλα, μοναδικό βιότοπο της πέστροφας.




Το 2001 λειτούργησε για πρώτη φορά στην Κρανιά λαογραφικό μουσείο, από τον πολιτιστικό σύλλογο του χωριού, με πλήθος εκθεμάτων όπως παραδοσιακά υφαντά, αργαλειό, νυφικό κρεβάτι, καθώς και μεγάλο φωτογραφικό αρχείο.

Η Αγία Παρασκευή ή Τζούρτζια, είναι το δεύτερο μεγαλύτερο χωριό του Ασπροποτάμου του νομού Τρικάλων και βρίσκεται στα Δυτικά του Ν. Τρικάλων, σε υψόμετρο περίπου 950 μ., νοτίως του Μετσόβου. Κατά την απογραφή του 2001, η Αγία Παρασκευή είχε πραγματικό πληθυσμό 296 κατοίκους. Προστάτιδά του είναι η Αγία Παρασκευή, ενώ θα δείτε και το εκκλησάκι του Αγίου Γεωργίου που μετράει πάνω από 200 χρόνια ζωής.

Δυνατότητα διαμονής υπάρχει στην Καλλιρρόη, αλλά και στους ξενώνες των χωριών Κρανιά, κεμπάπ, πίτες και ψητό αρνάκι και να αγοράσετε τυρί φέτα και μέλι από τους τοπικούς παραγωγούς. Πολυθέα και Γαρδίκι. Πρόχειρο φαγητό, μεζέδες για τσίπουρο, αλλά και ψητά τα βράδια, προσφέρουν όλα τα καφενεδάκια στις πλατείες των χωριών. Μην παραλείψετε να δοκιμάσετε 
 κεμπάπ, πίτες και ψητό αρνάκι και να αγοράσετε τυρί φέτα και μέλι από τους τοπικούς παραγωγούς.




Δραστηριότητες και ενδιαφέρουσες τοποθεσίες

Κοντά στο χωριό Χαλίκι -το βορειότερο της περιοχής- θα δείτε τη δρακολίμνη Βερλίγκα, που έχει νερό μόνο το χειμώνα, αλλά τις πηγές του ποταμού Αχελώου. Κατά τη διαδρομή από το Χαλίκι προς τις τοποθεσίες Ρόνα και Βουρτόπα (προς Μέτσοβο), θα συναντήσετε τις πηγές του ποταμού, που καθώς κατεβαίνει το βουνό δημιουργεί εντυπωσιακούς καταρράκτες. Μερικοί από αυτούς ξεπερνούν τα 5 μέτρα, η προσέγγισή τους είναι σχετικά εύκολη και το θέαμα που προσφέρουν εντυπωσιακό.

Την άνοιξη και το καλοκαίρι, στην πανέμορφη περιοχή γύρω από τα χωριά, μπορείτε να επιδοθείτε σε διάφορες δραστηριότητες, όπως πεζοπορία στη φύση, ποδηλασία, ιππασία, κατάβαση ποταμών, αλλά και ορειβασία στις κορυφές των βουνών.




Info από το clickatlife.gr:

Ο Αχελώος είναι ο δεύτερος σε μήκος ποταμός της Ελλάδας. Πηγάζει από την οροσειρά της Πίνδου, νοτιοδυτικά του Μετσόβου και μετά από μια διαδρομή 220 χιλιομέτρων, εκβάλλει στο Ιόνιο πέλαγος. Η λαϊκότερη ονομασία του ποταμού είναι Ασπροπόταμος ή Άσπρος, ίσως λόγω της αφρισμένης εικόνας του κατά τους ανοιξιάτικους μήνες όταν λιώνουν τα χιόνια.


Πώς να πάτε:

Η περιοχή του Ασπροποτάμου είναι ευκολότερα προσβάσιμη από τα Τρίκαλα, μέσω Καλαμπάκας. Αφού πάρετε την ΕΟ Τρικάλων-Ιωαννίνων, στρίβετε στη διασταύρωση Μουργκάνι και συνεχίζετε προς Καστανιά και προς τα υπόλοιπα χωριά. Επίσης τα χωριά συνδέονται με το Μέτσοβο στα βόρεια, τους Καλαρρύτες-Συρράκο στα δυτικά και την Ελάτη στα νοτιοανατολικά.

Πόπη Αθανασοπούλου

ΠΗΓΕΣ:https://trikkipress.gr,youtube.com,